بازار روز یاسوج؛
نماد فرسودگی زیر سایه بیتوجهی مسئولان
مشکلات زیرساختی و ریشهای بازار روز یاسوج را به نمادی از بیتوجهی مسئولان تبدیل کرده و کسبه را در آستانه ورشکستگی قرار داده است.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»؛ در مرکز شهر یاسوج، بازاری قدیمی با همه کمبودها و دردهای ساکنان و مراجعانش نفس میکشد؛ بازاری که روزگاری نه تنها مرکز تبادلات اقتصادی این شهر بود، بلکه شاهرگ حیاتی معیشت چندین کسبه فعال در آن محسوب میشد.
بازار روز یاسوج، میراثی از دوران گذشته؛ امروز نه تنها از رکود اقتصادی ناشی از تورم و گسترش فروشگاههای زنجیرهای آسیب دیده، بلکه به میدانی برای نمایش دوگانگیهای مدیریتی و فرسودگی زیرساختی تبدیل شده است؛ جایی که هر غرفه، قصهای تلخ از بیتوجهی متولیان امر را روایت میکند.
رکود، دستفروشان و چالش مالکیت اوقاف
مشاهدات میدانی خبرنگار «صبح زاگرس» در جمع کسبه این بازار، حکایت از وضعیت نامتعارفی دارد که به تعطیلی تدریجی غرفهها و برگشتخوردن چکهای فعالان اقتصادی منجر شده است.
یکی از کسبه قدیمی، این وضعیت بغرنج را به رقابت ناعادلانه با دستفروشان نسبت میدهد که پیادهروها را تصرف کردهاند.
وی ادامه میدهد: «ما همگی زمانی دستفروش بودیم و با گاری امرار معاش میکردیم، اما پس از وقف زمین و شکلگیری بازار، با اجازه اوقاف داربست بستیم و مغازه شدیم. امروز چهار طرف ما، حتی جلوی درب مغازههای قانونیمان، در قرق بساطگسترها است که نه عوارض میدهند، نه مالیات و نه اجارهبها.»
این تضاد منافع عمیقتر نیز هست؛ چرا که مالکیت اصلی این زمین متعلق به اداره اوقاف است، اما شهرداری نیز از غرفهداران مالیات دریافت میکند. این دوگانگی در مدیریت، منجر به سردرگمی متولیان و افزایش فشار بر کسبه شده است.
غرفهدار دیگر، با لحنی کنایهآمیز میپرسد: «چطور شهردار معضل دستفروشان را نمیبیند؟ ما مالیات میدهیم، اما شاهدیم که دستفروشها اجناس مشابه را با قیمتی ارزانتر از سوی افرادی عرضه میکنند که هیچ تعهدی به سیستم پرداخت ندارند. مشتری امروز به دنبال ۵۰ هزار تومان صرفهجویی است و به سادگی از کنار غرفه ما عبور میکند.»
سیمکشی غیراستاندارد و لولههای شکسته؛ استعاره مدیریت فرسوده
فرسودگی فیزیکی بازار روز، فراتر از یک دغدغه زیباییشناختی است؛ این مسئله مستقیماً به امنیت، بهداشت و معیشت مغازهداران مرتبط میشود. فرد دیگری از کسبه باسابقه، تأکید میکند: تمامی سازههای بازار به چند دهه پیش بازمیگردند. سیمکشیهای برق غیراستاندارد، آسفالت پر از چاله و دیوارهای فرسوده، نمایانگر عدم توجه مدیران شهری در طول سالهای متمادی است.
اما شاید تلخترین استعاره این مدیریت ناکارآمد، وضعیت زیرساختهای بهداشتی و عمرانی باشد. کسبهها همچنین اشاره میکنند: «جدول کنار دستمان تبدیل به لجنزار متعفن شده و هنگام بارندگی، آب و فاضلاب با هم مخلوط شده و اجناس ما را خیس میکند. لوله آب سالم و بهداشتی در این مکان وجود ندارد.»
این وضعیت بهداشتی، همراه با نبود حتی یک سطل زباله در این محدوده پررفتوآمد، عملاً بازار را به محیطی غیرقابل تحمل تبدیل کرده است.
بحران امنیت و پاسخهای بینتیجه مسئولان
چالشهای اقتصادی و مدیریتی بازار روز با تهدیدات امنیتی نیز گره خورده است. در این مکان افراد بسیاری به دستفروشی اجناس و اقلام خود مشغولند که روزانه شاهد درگیریهای فیزیکی و لفظی بین آنها هستیم، این نشان میدهد که در غیاب نظارت مؤثر، فضای بازار به سمت هرج و مرج پیش رفته است.
از همه این مشکلات هم که بگذریم مشکلی فزون بر مشکلات قدیمی آنهم در این روزهای سرد سال گریبانگیر کسبه و مراجعان این بازار شده است؛ شکستگی چند هفتهای شبکه توزیع آب در ورودی اصلی بازار روز یاسوج که به نمادی آشکار از غفلت ساختاری تبدیل شده است.
جریان مداوم آب پاک، در شرایطی که استان با چالش جدی کمآبی دست و پنجه نرم میکند، نه تنها موجب اتلاف منابع ملی شده، بلکه محیط زیست بهداشتی یکی از شریانهای اصلی اقتصادی شهر را نیز به مخاطره انداخته است.
نشت آب، به ویژه در مجاورت دستفروشان، محیطی آلوده و مستعد بیماری ایجاد کرده که با اعتراض کسبه محلی همراه بوده است. این اعتراضات ناشی از بوی نامطبوع و ترس از آلودگی کالاها است، مشکلی که مراجعه مشتریان را نیز کاهش داده و مستقیماً بر معیشت آنها سایه افکنده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان، رضا رضایی، تأیید کرده است که ریشه این معضل، فرسودگی عمیق شبکه توزیع است که با نوسانات دمایی زمستان تشدید میشود.
با این حال، وی اذعان داشت که برنامه جامعی برای نوسازی کامل زیرساختها در بودجه جاری وجود ندارد و امید به دریافت اعتبارات ویژه در سفر ریاست جمهوری بسته شده است.
این تأخیر چند هفتهای در رفع مؤثر مشکل، سؤالات جدی درباره اولویتبندی مدیریت شهری ایجاد میکند. در حالی که کسبه بازار روز مجبور به تحمل هزینههای اقتصادی و بهداشتی این بیبرنامگی هستند.
انتظار میرود مسئولین با حل فوری دوگانگی مدیریتی بین اوقاف و شهرداری؛ یک نهاد را به عنوان متولی اصلی زیرساختها، نظارت بر بهداشت و جمعآوری مالیات و اجارهبها تعیین کرده و با برخورد قاطع با دستفروشانی که فضای کسب و کار قانونی را اشغال کردهاند، مالیاتدهندگان واقعی را از ورطه ورشکستگی نجات دهند.
همچنین امید است تا با اختصاص بودجه فوری برای اصلاح کامل شبکه آبرسانی (رفع مشکل لولههای شکسته)، استانداردسازی سیمکشی برق و ترمیم آسفالت و سنگفرش معابر امنیت و آرامش را به کسبه و مراجعهکنندگان بازار بازگردانند.
بازار روز یاسوج نه تنها یک مکان تجاری بلکه تاریخ و معیشت مردم شهر یاسوج با آن عجین شده است. تداوم این وضعیت، نه تنها موجب از دسترفتن سرمایههای مادی، بلکه تلفشدن سرمایههای انسانی و خاطرات جمعی شهر خواهد شد. اکنون سکوت مسئولان در قبال این «آشفته بازار»، سنگینتر از هر سر و صدای دیگری در پیادهروهای فرسوده آن است.
انتهای خبر/
انتهای خبر/
