تفاهمنامههایی که خاک میخورند؛
دستاورد سفر مسئولان کهگیلویهوبویراحمد به ترکیه چیست؟
سفر اخیر مسئولان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد به ترکیه در حالی انجام شده است که مسئولان استان باید پاسخ دهند سفرهای خارجی گذشته از جمله به روسیه دستاوردی داشته است که این بار به سراف ترکیه رفتهاند.
به گزارش گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» جمعی از مسئولان اقتصادی استان کهگیلویه و بویراحمد به کشور ترکیه سفر کردهاند؛ سفرهای خارجی مسئولان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد طی سالهای اخیر، بهویژه به کشورهایی مانند روسیه و ترکیه، با این هدف صورت گرفت که استان بتواند از مرزهای محلی فراتر برود و با معرفی ظرفیتهای طبیعی، کشاورزی و صنعتی خود، راهی تازه برای جذب سرمایهگذار و گسترش صادرات باز کند.
این سفرها معمولاً با ادبیاتی امیدوارکننده آغاز شد؛ از «ایجاد مسیرهای جدید صادرات» تا «ریزش سرمایه خارجی» و «پیوندهای نوین تجاری». اما اکنون، با گذشت چند سال و بررسی نتایج، پرسش اصلی این است که این رفت و آمدهای بینالمللی تا چه حد توانستهاند ساختار اقتصادی استان را تحت تأثیر قرار دهند یا گرهی از مشکلات قدیمی، از بیکاری گرفته تا رکود سرمایهگذاری، باز کنند.
ارزیابیها نشان میدهد که بخش عمده این سفرها بیشتر در سطح ارتباطگیری و معرفی اولیه ظرفیتها باقی مانده است. تفاهمنامههایی در حوزههایی مانند فرآوری محصولات کشاورزی، صادرات میوه، تولیدات دامی و حتی همکاریهای لجستیکی امضا شده، اما هیچیک از این موارد هنوز به مرحله سرمایهگذاری واقعی یا آغاز پروژه منجر نشده است.
به تعبیر فعالان اقتصادی استان، «رفتیم، صحبت کردیم، معرفی کردیم… اما برگشتیم بدون قرارداد عملی». دلیل نیز روشن است: زیرساخت اقتصادی استان هنوز برای تبدیلشدن به مقصد سرمایهگذار خارجی آماده نیست؛ از نبود صنایع فرآوری تا ضعف شبکه حملونقل تجاری، و حتی نبود بستههای تشویقی واضح که بتواند ریسک حضور سرمایهگذار خارجی را کاهش دهد.
از منظر اشتغال نیز نتیجه بههمین اندازه محدود بوده است. تا این لحظه نه پروژه جدیدی از دل این سفرها متولد شده و نه طرحی وارد مرحله اجرا شده که بتواند اشتغالزایی محسوسی ایجاد کند. نرخ بیکاری در استان همچنان با همان چالش همیشگی دستبهگریبان است و سفرهای خارجی، با وجود آنکه امید ساخته بودند، عملاً نتوانستهاند نقش مؤثری در تغییر این وضعیت ایفا کنند.
در حوزه صادرات نیز شرایط مشابهی دیده میشود. معرفی محصولاتی مانند عسل، میوههای سردسیری، گیاهان دارویی و محصولات دامی در نمایشگاهها و نشستهای خارجی انجام شده و حتی نمونههایی بهصورت محدود راهی بازارهای روسیه و ترکیه شده، اما هنوز نمیتوان از شکلگیری یک «بازار پایدار» سخن گفت. نه توافقهایی برای صادرات مستمر امضا شده و نه زنجیرهای برای تأمین، بستهبندی و ارسال مداوم کالا شکل گرفته است. صادراتی که تاکنون انجام شده بیشتر حالت نمادین یا مقطعی داشته است.
در نهایت، وقتی به تصویر کلی نگاه میکنیم، واقعیت این است که سفرهای خارجی مسئولان اقتصادی استان بیشتر به ایجاد ارتباطات اولیه و رایزنیهای مقدماتی محدود مانده است؛ مرحلهای که معمولاً باید در ادامه با پیگیریهای مستمر، آمادهسازی زیرساختها، ارائه تضمینهای اقتصادی و ایجاد پلهای واقعی همکاری تکمیل شود. اما در نبود این مراحل، سفرها بیشتر تبدیل شدهاند به رفت و برگشتی که اثرات ملموس اقتصادی بر جای نگذاشته است.
با همه اینها، کارشناسان معتقدند که این سفرها میتوانند پایهای برای همکاریهای آینده باشند، به شرط آنکه تجربههای گذشته بهدقت بررسی شود و استان با یک برنامهریزی دقیق و عملیاتی، زیرساخت لازم برای جذب سرمایه و صادرات را فراهم کند. در غیر این صورت، مسیر سفرها همچنان باز خواهد بود، اما مسیر سرمایه و توسعه همچنان بسته میماند.
با گذشت چند سال از انجام این سفرها، مردم همچنان منتظر شنیدن نتیجههای ملموس و قابل اندازهگیری هستند. اما جمعبندی دادههای موجود نشان میدهد که این سفرها تاکنون خروجی مشخصی که زندگی اقتصادی مردم را تحت تأثیر قرار دهد، نداشته است. نه سرمایهگذار خارجی وارد استان شده، نه پروژهای از دل تفاهمنامهها آغاز شده، نه بازار پایداری برای محصولات استان در خارج از کشور شکل گرفته و نه تغییری در وضعیت اشتغال ایجاد شده است.
اگرچه مسئولان از «رایزنیها»، «تفاهمنامهها» و «امید به همکاریهای آینده» سخن میگویند، اما آنچه مردم مطالبه میکنند «نتیجه عملی» است؛ نتیجهای که تا امروز هنوز ارائه نشده و لازم است مسئولان با شفافیت توضیح دهند این سفرها دقیقاً چه آوردهای برای اقتصاد استان داشته و چه مانعی مسیر اجرای وعدهها را سد کرده است.
انتهای خبر/