زخم بدعت‌هایی ناصحیح بر مراسمات عزاداری

این آئین‌ها و سنت‌های رایج بین مردم در گستره زمان شکل گرفته‌اند و از آسیب‌ها و انحرافات مصون نمانده‌اند. اصلاح این آسیب‌ها، نیازمند شناخت آنها و برنامه‌ریزی واقع‌بینانه برای جایگزینی فرهنگ صحیح در آن زمینه است.

برخی از صاحبان عزا به رغم میل باطنی این رسوم را انجام می دهند و با اینکه خود مخالف برگزاری آن هستند اما اجبار اجتماعی آن‌ها را وادار به این رفتار می‌کند.

در برخی از مراسم‌های ترحیم که حضور یابید گویا به میهمانی مجللی دعوت شده‌اید، بسته‌بندی‌های میوه، شیرینی، نوشیدنی‌های گران‌قیمت به چشم می‌خورد که خود مرده هم در طول زندگی خود از این خوراکی‌ها و میوه‌ها نتوانسته بخورد.

متأسفانه آداب مجالس عزای میت امروزه از مسیر اصلی و اسلامی خود خارج شده و مصیبت بلکه مصیبت‌های دیگر را بر مصیبت‌زده تحمیل می‌کند؛ زیرا افزون بر صرف هزینه‌های سنگین برای خرید قبر و تهیه وسایل کفن و دفن و ختم؛ مصیبت زده باید با توجه به هزینه‌های سنگین امروزی پذیرای افرادی باشد که برای تسلای خاطر و تعزیت بر مصیبت‌زده وارد می‌شوند و علاوه بر مصیبت اصلی هزینه‌های گزاف بی‌موردی را متحمل شود.

یکی از اهالی شهرستان باشت می‌گوید: در برخی از روستاهای این شهرستان رسم است که حداقل یک هفته پس از مرگ متوفی ناهار و شام ( گوشت، برنج، مرغ و سایر مخلفات) داده شود، بسیاری از اهالی دلشان می‌خواهد که این رسوم برچیده شود اما متاسفانه چشم و هم چشمی‌ها اجازه نمی‌دهد.

یکی دیگر از اهالی شهرستان باشت نیز گفت: برای ترحیم برادرم با فردی هماهنگ کردم که مداحی کند اما او تقاضای ۵۰۰میلیون ریال پول نقد کرد و مجبور بودم این هزینه را بپردازم.

وی بیان کرد: نصب تصاویر بزرگ از متوفیان در جلوی درب خانه و چهارراه‌ها هم هزینه سنگینی به پای خانواده متوفیان می‌گذارد اگر این کار را نکنیم هم می گویند نسبت به مرده‌شان بی تفاوت بوده‌اند.

آوردن مداح در خاکسپاری و مراسم فاتحه خوانی و اهدای تاج گل و پارچه نوشته و نصب آن به در و دیوار خانه ی معزّا و نصب عکس ها و تصاویر بزرگ در چهار راه ها و معابر عمومی شهر و روضه خوانی های بی حاصل تکراری و هجوم بردن به خانه عزادار به قصد همدردی و اقامت کردن و غذا خوردن ، سودی به حال تازه درگذشته که ندارد هیچ ، بلکه باعث به هم خوردن نظم عادی جسمی و روحی شان می شود.

پخش انواع نوشیدنی ها و شربت های رنگین و چای و کیک و شیر و شیرینی هم زاید است و هم هزینه بر و هم وقت گیر و هم بسار مضحک است و باید گفت هیچ فضیلتی در بر ندارد.

تیراندازی، برگزاری مراسمات هفتم، چهلم و سالگرد ، پذیرایی رنگارنگ و متنوع، پخت و خرید غذا توسط خانواده دچار مصیبت شده از بدعت‌هایی است که رواج یافته است، این موارد بیشتر آرامش آن‌ها و خانواده و بستگانشان را به هم می‌زند و موجبات خستگی و هزینه‌های هنگفت برای آنان می‌شود که هیچ وجهه‌ی دینی و شرعی و عقلی ندارد و به گرفتاری دوستان و آشنایان دور و نزدیک هم می‌افزاید.

برخی گمان می‌کنند جیغ‌وداد و می‌کند زنانه و شلیک تیر و تفنگ و هوار مردانه به نفع متوفی است در حالی که به‌جای آن قرائت قرآن و فاتحه و ادای نمازها و تکالیف انجام‌نشده و خیرات و مبراتی است که باید همچون تکلیفی واجب و به نحو صادقانه و بی ریا انجام گیرد.رفتارهایی چون طَول ِ چپ ( طبل عزا) که همراه با شعرخوانی و گروه و کِل و سِرو و رفتارهای زنانه است ، پسندیده نیست.

هزینه‌ کردن میلیون‌ تومانی در جهت استفاده از این خوانندگانی که یک برنامه‌ اضافی و هزینه‌بر است کاری ناپسند و ضربه زدن به خانواده‌های عزادار است.استفاده از خواندن قرآن، روضه‌خوانی، مداحی و سینه‌زنی بر حسنات میت اضافه خواهد کرد و اجرا کردن این برنامه‌ها در مراسمات عزاداری ذخیره‌ قیامت است.

با توجه به مشکلات تردد، بهتراست به حداقل‌ها بسنده شود، چرا که فاتحه هرجا قرائت شود به متوفی می‌رسد وحتی اگر قرار است افرادی از فاصله زیاد دربرای عرض تسلیت وهمدردی در مراسم شرکت کنند، می‌توانند تلفنی و یا پیامک این کار را انجام دهند، درمساجد نیز برگزاری مراسم دعا و سخنرانی کمرنگ است که این کار با رسالت مسجد منافات دارد.

باید تلاش شود با فرهنگ‌سازی مناسب از تداوم ناهنجاری‌های موجود در این گونه آیین‌ها جلوگیری شود. برای نهادینه کردن فرهنگ صحیح در مجالس ترحیم و عروسی و حذف بسیاری از عادات و سنت‌های غلط در بین مردم باید ابتدا از اهرم‌ها و ابزارهای ظریف فرهنگی و دینی استفاده کرد.

باید با ایجاد زیرساخت‌های لازم و آموزش‌های ضروری مردم و خانواده‌ها توسط روحانیت، شخصیت‌های مذهبی و فرهنگ‌سازی بیشتر توسط رسانه‌ها به اعمال و روش‌های مثبت در این راستا سوق داد.

حجت‌الاسلام والمسلمین امید گنجه گفت: تشریفات زائدی که در مراسمات امروزی مشاهده می شود نه تنها هیچ سودی برای متوفی نخواهد داشت، بلکه بازماندگان را درگیر مشکلات و دردسرهایی نیز خواهد کرد تا جایی که افراد برای برگزاری مراسمات خود اقدام به قرض گرفتن و وام خواهند کرد.

امام جمعه شهرستان باشت بیان کرد: در روایات سفارش شده برای اموات هدیه بفرستید ومصداق این هدیه قرائت فاتحه وقرآن است و همچنین در روایات آمده برای بازماندگان متوفی تا سه روز غذا ببرید، که در فرهنگ ما این قضیه برعکس است و خانواده بازمانده باید خرج کنند.

وی مطرح کرد: شیوع چشم و هم‌چشمی و رقابت‌های ناسالم و تشریفات سوری که به عدم شناخت صحیح از فرهنگ ناب اسلامی بر می‌گردد، همچنین از افرادی تحت عنوان مداح استفاده می‌شود که باید نام مجری برآنان گذاشت، که با سیستم صوتی ایجاد زحمت کرده و با رقم‌های میلیونی حضور می‌بایند و نوعی خرج اضافی را ایجاد می‌کنند.

انتهای خبر/