رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
چهارشنبه 1404/05/08 Wednesday - 2025 30 July الأربعاء ، 5 صفر ، 1447
ساعت
1404-05-07 14:27 شماره خبر : 14818
زاگرس در تب می‌سوزد؟

امروز بلوط‌های زاگرس یکی یکی می سوزند و خاکستر می‌شوند و در تب سوزان زاگرس امروز دیگر تاپ و توانی برای ایستادن ندارد، به راستی آیا بلوط‌ها قربانی سهل انگاری ما شده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» جنگل‌های بلوط و سوختن آن‌ها، امروز تیتری تکراری و سخنی است که دیگر برای همه یک خبر معمولی شده است؛ امروز بلوط‌ها می‌سوزند و خاکستر می‌شوند، اما به چه دلیل، برخی آن را نشانه‌ای از تغییرات اقلمی می‌دانند، برخی بیماری و برخی قطع غیرقانونی، اما باید بدانیم که چرای بی‌رویه و آتش‌سوزی‌های مکرر و سریالی که بیشتر نقش انسانی دارد، عاملی شده است که طلای سبز زاگرس در معرض نابودی قرار گیرد.

روزگاری در قلب رشته کوهه‌ای زاگرس تا چشم کار می‌کرد فقط بلوط بود و بلوط که باعث شده بود که این دیار به‌عنوان دیار بلوط ستان و سرسبزترین مناطق ایران بعد از جنگل‌های هیرکانی نام‌برده شوند.

راه نجات زاگرس چیست؟

شاید بگوییم امروز استان کهگیلویه وبویراحمد چشم‌خورده است، استانی که روزگاری مأمن جنگل‌های بلوط بود و چشمه‌ساران آن دل هر رهگذر و طبیعت‌گردی را می برود، امروز در خشک‌سالی اقلیمی یک از یکسو و از سویی دیگر آتش‌سوزی‌های سریالی باعث شده است که این یادگاران سال‌های کهن همگی رخت نابودی بر تن بکنند.

امروز کهگیلویه و بویراحمد، استانی که بیش از نیمی از مساحت آن را جنگل تشکیل می‌دهد و روزگاری نگین سرسبز فلات ایران بود و با مساحتی بالغ‌بر 155 میلیون هکتار 56 درصدی از مساحت خود را به جنگل‌های بلوط سرسبز و پیر زاگرس اختصاص داده است.

 

دیار کهگیلویه وبویراحمد امروز سرزمین بلوط‌ها است، اما در سال‌های اخیر نابودی این درختان پیر سرزمین زاگرس، آه بزرگی را بر دل مردم گذاشته است، گاهی آن‌ها سوخته‌اند و خاکستر شده‌اند، گاهی برای قاچاق زغالی توسط سودجویان به آتش کشیده شده‌اند، کاهی پروانه‌های بلوط خوار خون آن‌ها را می مکد و گاهی نیز سوسک‌های بلوط خوار ریشه‌های آن‌ها را از زمین برمی چیند.

 بلوط‌های زاگرس قربانی سهل‌انگاری 

امروز این بلوط دیگر آرام و قرار ندارند و رؤیایی زیستن و چهره شاداب آن‌ها به چهره‌ای خموش و غمگین و پژمرده تبدیل‌شده است و هرروزی نشان از زوال این درختان می‌دهد که در دو سال اخیر به دلیل گرمای دو درجه بیشتر این درختان در معرض نابودی قرارگرفته اند.

امروز تغییرات اقلیمی باعث شده است که زاگرس در تب بسوزد، تغییرات اقلیمی بدون شک، یکی از عوامل اصلی تخریب جنگل‌های بلوط بوده و خشک‌سالی‌های پی‌درپی  و افزایش دما درختان را ضعیف کرده و آن‌ها را در برابر آفات و بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر ساخته است.

اما نباید از موضوعات دیگری که نقش انسان در آن است بگذریم، سدسازی‌های بی‌رویه، چرایی دام بی‌رویه، کوچ زودهنگام عشایر، واگذاری مراتع شیب‌دار به سرمایه‌گذاران، هرکدام از این‌ها عاملی شده است که بهشت جنوب غربی ایران که روزگاری خنک‌ترین شهر ایران لقب داشت و روزی به‌عنوان استان سبز از آن تعریف می‌شد، در گرمای تب سوز تابستان بسوز و درختان بلوطش هم سر به نابودی نهند.

زاگرس در محاصره دو جبهه مرگ

دیروز جنگل‌های تشان در آتش می سوخت، روزی دیگر باشت، امروز چرام و شاید فردا بویراحمد، امروز بلوط‌ها یکی‌یکی در آتش می سوزند و ناله‌های آن‌ها بلند است، اما چرا به فکر آنان نیست.

مدیرکل محیط‌زیست استان کهگیلویه و بویراحمد در گفتگو با خبرنگار ما به آتش‌سوزی‌ها و مقابله با این پدیده در استان اشاره داشت و گفت: به دلیل گستردگی جنگل‌ها و مراتع این استان احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع و زیستگاه‌ها امسال به علت افزایش دمای هوا و پوشش متراکم و خشک گیاهی زیاد پیسش بینی شده اما میزان آتش‌سوزی‌های سال جاری نسبت به سال گذشته کم بوده است.

اقدامات مهمی در راستای مقابله با آتش سوزی‌ها برداشته‌ایم

دیانتی بابیان اینکه در راستای مقابله با آتش‌سوزی‌ها در نقاط مختلف استان اقدامات مختلفی برای مقابله و پیشگیری از شیوع آتش‌سوزی در این عرصه‌ها اتخاذ شد، ابراز داشت: در این راستا با برنامه‌ریزی صورت گرفته از سال گذشته احداث آتش بُر، آموزش همگانی، ساماندهی تشکل‌های مردمی و آماده‌سازی تجهیزات اطفای حریق را در برنامه خود داشته‌ایم.

وی در ادامه به تشکیل تیم‌های واکنش سریع در شهرهای مختلف در جهت مقابله با آتش‌سوزی‌های احتمالی اشاره کرد و گفت: علاوه بر تشکیل پنج تیم واکنش سریع در شهرستان‌های مختلف تعدادی دمنده آتش‌نشان و تجهیزاتی همچون کفش، کیف و کوله‌پشتی در اختیار دهیاری‌های حاشیه مناطق بحرانی قرارگرفته است.

پد بالگرد را ایجاد کرده‌ایم، اما وجود بالگرد نیز حیاتی است

مدیرکل محیط‌زیست استان در ادامه به مسئله ایجاد پد بالگرد در برخی از مناطق سخت گذر اشاره داشت و افزود: بیش از ۳۲۱ هکتار از مناطق حفاظت‌شده پارک ملی دنا در مواقع آتش‌سوزی سخت گذر هستند و وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده در این مناطق با توجه به نبود بالگرد اطفای حریق می‌تواند به نابودی پوشش گیاهی، حیات‌وحش و زیستگاه‌های طبیعی منجر شود و تنوع زیستی را تهدید کند.

در ادامه نیز محسن پاکباز معاون محیط طبیعی محیط‌زیست استان در گفتگو با خبرنگار ما ابراز داشت: آتش‌سوزی‌ها مراتع و جنگل‌های استان در سال جاری نسبت به سال گذشته هم ازنظر وسعت و هم ازنظر تعداد کمتر بوده و کاهشی شده است.

کاهش محسوس آتش سوزی‌های جنگل های استان نسبت به سال گذشته!

وی بابیان اینکه این آتش سوزی ها به دو عامل طبیعی و انسانی ربط دارد، ابراز داشت: عاملی انسانی نیز یک عامل سهوی و عاملی دیگری عمدی است.

معاون محیط طبیعی محیط‌زیست استان بابیان اینکه در این زمینه برنامه‌ریزی‌های متعددی صورت گرفته است، ابراز داشت: برای مقابله بیا آتش‌سوزی‌های سریالی هرساله در اسفندماه اولین گامی که برمی‌داریم، درزمینهٔ مناطقی بوده که می‌توانند بیشتر درمعرض آتش‌سوزی باشد را مورد آنالیز قرار داده و لیست این مناطق را به ادارات و شهرستان‌ها و فرمانداری‌ها ارائه می‌دهیم.

اکثر آتش سوزی‌ها عمدی است!

پاکباز ادامه داد: گام دوم ایجاد آتش بُر و احداث جدید جاده برای بازسازی آتش بُرها بوده که سعی شده در این اقدامات اصولی صورت گیرد.

وی بیان داشت: گام سوم؛ مکان‌هایی که حاشیه جاده بوده و اکثراً آتش‌سوزی‌ها در این حاشیه‌های صورت می‌گیرد را علف تراشی می‌کنیم تا آتش از این مناطق به بالادست سرایت نکند.

معاون محیط طبیعی محیط‌زیست استان به مسئله آموزش در این زمینه نیز اشاره داشت و افزود: قبل از هر کاری آموزش را در صدر برنامه‌های خود قرار داده‌ایم و به‌صورت هفتگی گروه‌های هم‌محلی و هم واکنش سریع ما آموزش داده می‌شوند و در هر شهرستان و روستاهای که می‌تواند د معرض این آتش‌سوزی‌های باشند این آموزش‌ها صورت می‌گیرد.

پاک‌باز ادامه داد: این آموزش‌ها چند بُعد دارد که در مورد اطفای حریق، کاهش معارضات و زمان سریع در اطفای حریق بوده که استان کهگیلویه وبویراحمد در این زمینه پیش‌گام بوده است.

وی به ایجاد پد بالگرد در برخی از مناطق صعب‌العبور اشاره داشت و گفت: در برخی از مناطق مهم صعب‌العبور نیز پد بالگرد را ایجاد کرده‌ایم که تا بتوانیم از نیروهای امدادی محلی و تخصصی واکنش سریع برای اطفای آتش استفاده کنیم.

بیشتر اطفای حریق از سوی مردم محلی و ثمن‌ها صورت می‌گیرد

پاکباز تصریح کرد: گروه‌های اطفای حریق در ایامی که آتش‌سوزی در منابع طبیعی رخ می‌دهند با همکاری فرمانداری‌ها وادارات در آماده‌باش کامل هستند.

وی به نقش محوری نیروهای مردمی در مهار آتش‌سوزی‌ها سریالی جنگل‌ها در سال جاری اشاره داشت و افزود: سال گذشته و امسال توانسته‌ایم از ظرفیت تشکل‌های مردمی درزمینهٔ محیط‌زیست کمک‌های خوبی را بهره ببریم که در این زمینه کمک یار ما بوده‌اند.

اما از سویی دیگر باید بگوییم تخریب بی‌رویه طبیعت به بهانه‌های اقتصادی، توسعه‌ای و صنعتی بدون توجه به اصول توسعه پایدار و رعایت پیوست‌های زیست‌محیطی، از جمله عوامل اصلی این قهر طبیعت است و جاده‌سازی‌های غیراصولی، قطع بی‌رویه درختان، ریشه‌کنی گیاهان، چرای بی‌رویه دام در مراتع، زیر کشت بردن اراضی شیب‌دار، شکار بی‌رحمانه حیات وحش، انتشار آلاینده‌های صنعتی و تجمیع گازهای گلخانه‌ای در جو، همگی دست در دست هم داده‌اند تا تاب و توان طبیعت به پایان رسیده و با زبان بی‌زبانی به ما بفهماند که «این جهان کوه است و فعل ما ندا» این مطلبی است که مسئول روابط عمومی محیط زیست در یادداشتی به آن اشاره مستقیم کرده است و آن هم نقش رعایت نکردن پیوست زیستمحیطی برای برخی از پروژه‌هاست.

بلوط‌های زاگرس دیگر مقاوم نیستند!

هرچند که سینایی مدیر روابط عمومی محیط زیست استان در یادداشتی به مشکلات عدیده در زمینه بی مهری به طبیعت و قهر آسمان نوشته بوده که سخنان دغدغه و سخن‌های غم‌انگیز طبیعت را با زبان بی‌زبانی آن‌ها آورده است، اما امروز سؤال اصلی این است، ما کجای این مسئله قرار داریم، از خود سینایی شروع می‌کنیم و سازمان متبوعش محیط‌زیست، چرا محیط‌زیست استان کهگیلویه وبویراحمد در این چند دهه در وظایف کلیدی خود کوتاهی کرده و به قولی باعث بخل آسمان و قهر آن شده‌اند.

چرا مجوزهای بی‌رویه زیست‌محیطی در همه ابعاد برای برخی پول اندوزانی که هیچ به فکر طبیعت و محیط‌زیست نیستند و فقط پول را می‌شناسند، صادر میشود.

بلوط‌های چندصدساله قربانی تغییرات انسانی و اقلیمی؟

چرا محیط‌زیست به‌عنوان متولی اصلی در برخی از مواقع که باید خود حافظی برای حیات‌وحش باشد، دستور تیر صادر می‌کند (که نمونه براز دستور تیر برای شکار گراف‌ها بوده) نمونه‌ای از آن است.

امروز باید یک نیش هم به خودمان بزنیم که چرا با دستمان خودمان قلب طبیعت را به دردید آورده‌ایم و بلوط‌ها را از خودمان ناامید کرده ایم، قاچاق ذغالی، نابودی به بهانه پروژه‌های میلیاردی، نابودی به بهانه سدسازی، نابودی به بهانه پیشت رفت و توسعه اقتصادی و صنعتی، این‌ها همه دردهایی است که طبیعت می گوی و محیط‌زیست به‌عنوان متولی اصلی خود نیز نقشی در این زمینه دارد و خود عاملی بر مجوز دادن بر این مسائل است.

انتهای خبر/

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!