در گفتگو با صبح زاگرس مطرح شد؛
پای دردِ دل کتابدار گچسارانی در هفته کتاب
مسئول کتابخانه عمومی فارابی پاسارگاد گچساران از وضعیت کتابخانه‌ها، عادات مطالعه در شهرستان، مشکلات پنهان کتابداری و انتظارات از مسئولان می‌گوید؛ سخنانی که از دل سال‌ها تجربه، عشق به کتاب و دغدغه‌های فرهنگی او شکل‌گرفته است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی«صبح زاگرس» هفته کتاب و کتاب‌خوانی هرسال یادآور اهمیت مطالعه، توسعه فرهنگی و نقش کتابخانه‌ها در زندگی اجتماعی است؛ مراکزی که گاه تنها پناهگاه فرهنگی یک شهر محسوب می‌شوند و کتابدارانی که با کمترین امکانات، بیشترین بار فرهنگی را بر دوش می‌کشند. در گچساران نیز کتابخانه‌های عمومی سال‌هاست میزبان کودکان، نوجوانان، دانشجویان و علاقه‌مندان کتاب هستند.
محمدجواد پناهی، یکی از کتابداران باسابقه این شهرستان، با ۱۵ سال تجربه در نهاد کتابخانه‌ها، این روزها مسئولیت کتابخانه عمومی فارابی را عهده‌دار است. گفتگوی پیش‌رو، روایتی صریح و بی‌پرده از تجربه‌های اوست؛ از علاقه‌مندی شخصی به کتاب گرفته تا مشکلات کتابخانه‌ها، نقش خانواده‌ها، کم‌کاری مسئولان و امیدهایش برای آینده فرهنگ کتاب‌خوانی در گچساران.
صبح زاگرس: لطفاً در ابتدا خودتان را برای خوانندگان ما معرفی بفرمایید؟
محمدجواد پناهی هستم مسئول کتابخانه عمومی فارابی پاسارگاد شهرستان گچساران. دارای ۱۵ سال سابقه خدمت در نهاد کتابخانه بوده و مسئولیت کتابخانه‌های امام خمینی (ره) و خاتم‌الانبیاء (ص) شهرستان را نیز به عهده داشته‌ام.
صبح زاگرس: آیا خودتان به کتاب علاقه دارید؟
پناهی: بله علاقه‌مندی من به کتاب به سال‌ها قبل از کتابدار شدن برمی‌گردد، زمانی که از کتابخانه مدرسه کتاب امانت می‌گرفتم و مطالعه می‌کردم.
صبح زاگرس: خودتان چقدر کتاب می‌خوانید؟
پناهی: با توجه به شرایط کاری معمولاً در طول ماه یک الی سه کتاب را می‌خوانم. البته کتاب‌هایی که از طرف نهاد کتابخانه‌ها ارسال می‌شوند را هم بررسی می‌کنم که در چه موضوعاتی هستند تا اطلاعات نسبی از آن‌ها برای معرفی به اعضا داشته باشم.
صبح زاگرس: وضعیت کتاب‌خوانی در گچساران چگونه است؟
پناهی: رشد کتابخانه‌ها نسبت به دو دهه قبل بسیار خوب بوده است، ولی به نسبت جمعیت شهری و وسعت آن، استقبال موردنظر تحقق‌نیافته است و نقش کتاب و کتاب‌خوانی در زندگی مردم، برای آن‌ها ملموس و روشن نیست.
صبح زاگرس: کدام گروه سنی بیشتر به کتابخانه مراجعه می‌کنند؟
پناهی: گروه سنی کودک و نوجوان بیشترین مراجعه‌کنندگان کتابخانه فارابی گچساران را تشکیل می‌دهند.
صبح زاگرس: کدام کتاب‌ها بیشترین خواننده را در گچساران دارد؟
پناهی: با توجه به کار در چندین کتابخانه شهرستان، بیشترین کتاب‌های خوانده‌شده در بخش ادبیات و رمان بوده است که درصد قابل‌توجهی را شامل می‌شود؛ اما در بخش کودک و نوجوان نیز کتاب‌های داستان بیشترین استقبال را توسط این گروه سنی داشته است.
صبح زاگرس: کتابخانه شامل چه بخش‌هایی است؟
پناهی: کتابخانه از بخش‌های مختلفی ازجمله: مخزن، بخش مرجع‌شناسی، بخش کودک، بخش نوجوان، بخش نشریات و سالن مطالعه است. البته در کتابخانه‌هایی با درجات بالاتر بخش‌های دیگری مثل بخش استان‌شناسی، بخش ناشنوایان و نابینایان نیز وجود دارد.
صبح زاگرس: از سختی‌های کارتان بگویید؟
پناهی: برخلاف نظر عامه مردم، هر کاری سختی خودش را دارد؛ کتابخانه هم یکی از این موارد است. اگرچه در ظاهر کاری ساده به نظر می‌رسد اما در عمل چندان هم ساده نیست.
آماده‌سازی کتاب یکی از مراحل اصلی کتابخانه است که شامل: ثبت کتاب در سامانه، زدن مهر مخصوص در صفحه رمز کتاب، چاپ بارکد و برچسب کتاب و چسباندن آن بر روی چهار قسمت مختلف کتاب، روکش چسب زدن بر روی آن، زدن برگه بازگشت در انتهای کتاب و از همه مهم‌تر قرار دادن کتاب‌ها در قفسه مربوطه طبق رده‌بندی دیویی.
علاوه بر این، حجم کارهای فرهنگی کتابخانه همچون برگزاری مسابقات مختلف نقاشی و مکتوب، قصه‌گویی، جمع‌خوانی، نشست‌های ادبی و... نیز ازجمله کارهایی است که کتابداران انجام می‌دهند.
صبح زاگرس: برای ترویج کتاب و کتاب‌خوانی در بین مردم چه راهکاری دارید؟
پناهی: با توجه به اینکه کتاب‌خوانی یک مقوله فرهنگی است، نیازمند همکاری و همیاری دیگر سازمان‌ها و ادارات است. امروزه وسایل الکترونیکی، به‌ویژه تلفن همراه، رقیب جدی در این زمینه است.
اگر کتاب‌های موردنیاز مردم فراهم شود و اطلاع‌رسانی در مورد آن صورت گیرد، یکی از راه‌ها خواهد بود. متأسفانه بسیاری از کتاب‌های موردنیاز مراجعان را کتابخانه‌های شهرستان ندارند.
حدود یک سالی است که در سامانه کتابخانه بخشی به‌عنوان «پیشنهاد کتاب» راه‌اندازی شده است که کتاب‌های مورد درخواست مراجع کنندگان در آن ثبت می‌شود؛ امیدواریم این بخش موردتوجه ویژه مسئولین قرار گیرد.
صبح زاگرس: مسئولین گچساران در ماه چند بار برای گرفتن کتاب به کتابخانه مراجعه می‌کنند؟
پناهی: اگر بخشی از معلمان را جدا در نظر بگیریم، چراکه شناختی دارم و می‌دانم اغلب آن‌ها علاقه‌مند به کتاب‌خوانی هستند؛ اما باید بگویم متأسفانه در این چند سال تاکنون هیچ مسئولی برای امانت کتاب به کتابخانه‌ای که مشغول به کار بوده‌ام مراجعه نداشته است. البته برخی مسئولین در هفته کتاب در سال‌های قبل برای بازدید از کتابخانه تشریف آورده‌اند.
صبح زاگرس: انتظارتان از مسئولان چیست؟
پناهی: جایگاه و مقام مسئولین، در هر لباس و نوع مسئولیتی که باشند، مدیون علم و کتاب و دانش است. درواقع کتاب بوده که آن‌ها را به این جایگاه رسانده است؛ بنابراین انتظار می‌رود نگاهی ویژه به کتاب، کتابخانه و کتاب‌خوانی داشته باشند و حمایت‌های لازم را به عمل‌آورند.
صبح زاگرس: نقش کتابخانه در ارتقا و پیشرفت جامعه چیست؟
پناهی: همان‌گونه که عرض کردم، دانش بشری باعث پیشرفت کشورها می‌شود و این دانش، پایه اصلی و اساسی‌اش کتاب و مطالعه است. اگر کتاب نبود، این پیشرفت کنونی در دنیا حاصل نمی‌شد.
پیشرفت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی هر جامعه بستگی به علم و آگاهی آن دارد و یکی از راه‌های کسب این علم، کتاب خواندن است. در یک‌کلام، پیشرفت بشر مدیون و مرهون کتاب است.
صبح زاگرس: سخن پایانی؟
پناهی: تشکر از پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» و توجهی که به کتاب و کتابخانه و مقوله فرهنگ داشتید. امیدوارم روزی فرابرسد که جامعه‌ای کتاب‌خوان و آگاه، همراه با پیشرفت در زمینه‌های مختلف به‌خصوص اقتصادی و اجتماعی داشته باشیم و کتاب در سبد خانوار قرار بگیرد.
همان‌طور که اکنون خانواده‌هایی هرچند انگشت‌شمار اما به‌صورت خانوادگی به کتاب اهمیت می‌دهند و چندین سال است که با کتابخانه انس و الفت دارند و با خانواده مراجعه می‌کنند.
انتهای خبر/
