هشدار جبهه رسانه‌ای کهگیلویه‌وبویراحمد به دولت پزشکیان؛
توقف سدهای ماندگان و خرسان مطالبه رسانه‌ای شد
فعالان رسانه‌ای استان، با تأکید بر اثرات مخرب زیست‌محیطی و عدم کارشناسی سدهای جدید، خواستار توقف فوری پروژه‌های انتقال آب شدند و انتقال صنایع آب‌بَر به مناطق ساحلی را تنها راهکار پایدار دانستند.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»؛ در پی صدور دستور صریح و شتاب‌زده رئیس‌جمهور مبنی بر تسریع در روند تکمیل سدهای خرسان ۳ و ماندگان، فضای سیاسی و محیط زیستی استان با موجی از نگرانی‌های جدی و بیانیه‌های اعتراضی مواجه شده است. این تصمیم که در راستای «مدیریت بحران آبی» چهار استان مرکزی کشور از جمله استان اصفهان اتخاذ شده است، در تقابل مستقیم با هشدارهای دیرینه کارشناسان و مطالبات محکم مردم غیور استان مبنی بر حفظ ذخایر عظیم زیست‌محیطی رشته‌کوه دنا و جلوگیری از تبعات جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی و اقلیمی قرار گرفته است.
نمایندگان مردم منطقه، از جمله نماینده بویراحمد، دنا و مارگون، این دستور را «غیرکارشناسی» و «تخطی آشکار از قانون» دانسته و تأکید دارند که ادامه حیات اکوسیستم زاگرس در گرو پایبندی دولت به اخذ مجوزهای قانونی، به ویژه ارزیابی جامع زیست‌محیطی است که تاکنون برای این پروژه‌ها صادر نشده است.
این در حالی است که مردم استان، پس از سال‌ها چشم انتظاری برای توسعه پایدار، اکنون نگرانند که توسعه بر مدار توسعه ناپایدار رقم خورده و هویت زیست‌محیطی منطقه به بهای تأمین آب سایر استان‌ها قربانی شود. این تقابل میان توسعه سریع و قانون‌مداری، نخستین آزمون جدی دولت سیزدهم در مواجهه با حساسیت‌های ملی و منطقه‌ای در حوزه منابع طبیعی است.
خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» در این خصوص در گفتگویی با اصحاب رسانه در استان به بررسی موضوع و شنیدین مطالبات آنان پرداخت.
سعید عباسی در این خصوص گفت: دغدغه جدی امروز در کل کشور، مسئله حیاتی تولید و تأمین آب است؛ امری که نمی‌شود آن را نادیده گرفت. اما نکته بسیار مهم اینجاست که چگونگی تولید و تأمین آب نباید به قیمت نابودی بخش دیگری از کشور، نابودی اکوسیستم و از بین رفتن زندگی انسان‌های ساکن در بخشی دیگر از این سرزمین تمام شود. این چالشی عمیق در محیط زیست و زندگی انسان‌هاست که نه تنها من، بلکه تمام کارشناسان و متخصصان آب و محیط زیست بر آن تأکید دارند.
تبعیض در تخصیص منابع و تاوان مدیریت اشتباه
خبرنگار ارشد صدا و سیما در استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: نباید آب استان‌های کویری که به‌واسطه ضعف مدیریت و کارشناسی در گذشته شکل گرفته‌اند، از طریق نابودی محیط زیست و معیشت مردم بومی تأمین شود. مردمی که سال‌هاست در یک منطقه زندگی می‌کنند و حیاتشان به منابع آبی وابسته است، نباید به قیمت بقای آن‌ها، شهری بزرگ را سیراب کرد.
وی بیان داشت: چرا باید ضعف مدیریت منابع آبی در یک کلان‌شهر، اکنون توسط مردم مظلوم، بی‌دفاع و دورافتاده در مناطقی مانند سادات‌محمودی جبران شود؟ جایی که با ساخت سد «خرسان»، شانزده روستا به‌طور کامل نابود شده و معیشت و حیات مردمی که هزاران سال در کنار رودخانه زندگی کرده‌اند، به خطر می‌افتد. این تاوان را چه کسی باید بپردازد؟
تهدید حیات جوامع محلی و عشایری
عباسی بیان داشت: در منطقه دنا، فقط در استان کهگیلویه و بویراحمد، حدود ۲۵۰۰ خانواده عشایری در دامنه‌ها زندگی می‌کنند که حیاتشان وابسته به همین منابع آبی است. اگر قرار باشد با ساخت سد، رودخانه‌ها به هم بخورد و زیست‌بوم آن‌ها نابود شود، زندگی این انسان‌ها نیز به فلاکت کشیده می‌شود. چه گناهی کرده‌اند که باید به خاطر تأمین آب فلان استان، زندگی این همه جمعیت نابود شود؟
خطر بر سرچشمه‌های حیات، یخچال‌ها و زاگرس
خبرنگار ارشد صدا و سیما در استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: باید توجه داشت که یکی از منابع اصلی تأمین آب ما، استان‌های میانی و مرکزی هستند که از منابع عظیم آب در زاگرس بهره می‌برند. یخچال‌های بزرگی که در ارتفاعات وجود دارند، مولد اصلی آب فراوان از طریق ذوب‌شدن و جاری‌شدن سیلاب‌ها و رودها هستند. اگر قرار باشد با ساخت سد و تغییرات اقلیمی، نوار برف و یخچالی از بین برود، هر سال مولد بودن آن منطقه از بین می‌رود و ما در آینده با بحران بی‌آبی و عدم بارش در آن مناطق مواجه خواهیم شد.
وی بیان داشت: ما به عنوان انسان‌هایی که در دامنه زاگرس زندگی می‌کنیم و حیاتمان به این منابع وابسته است، نسبت به آینده‌مان احساس خطر می‌کنیم و نباید به هیچ قیمتی در برابر این تهدید سکوت کنیم.
این فعال رسانه‌ای ادامه داد: تحقیقات کارشناسان نشان می‌دهد که ساخت و ساز در دامنه‌های زاگرس، اثر آینه‌ای مخرب دارد. تبخیر و فعالیت‌های فیزیکی که در بالای کوه ایجاد می‌شود، می‌تواند انعکاس نور خورشید را تغییر داده و موجب شود تبخیر در سطح پایین‌تر کنترل شود در نتیجه، ورودی باران به مرکز کنترل شده و اگر بارشی صورت نگیرد، حیات پوشش گیاهی منطقه به خطر می‌افتد. زیست کره دنا، به عنوان بخشی از ذخایر زیست‌کره جهانی، به واسطه این اقدامات و تغییرات، نابود خواهد شد.
چرا باید این همه هزینه—هزینه انسانی، زیست‌محیطی جانداران و گیاهان—را بپردازیم؟
وی بیان داشت: ما از همین حالا موضع شفاف خود را در مقابله و حتی مبارزه با ساخت سدها اعلام می‌کنیم. من، سعید عباسی، به عنوان یک خبرنگار، اعتقادم را نسبت به احداث این سدها اعلام می‌کنم و خواهان آنم که تمام فعالان مطبوعاتی و خبرگزاری‌ها واکنش نشان دهند و نسبت به مصوبه اخیر رئیس جمهور و دولت اعتراض خود را اعلام کنند.
خبرنگار ارشد صدا و سیما در استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: نباید مردم استان‌های چهارمحال و بختیاری و استان‌های پایین‌دست، به خاطر تأمین آب شرب و کشاورزی منطقه‌ای دیگر، تاوان دهند.
محمدصادق درفشی نیز در این خصوص گفت: ببینید، قضیه چند جنبه دارد. اگر ما همه جوانب کار را در نظر نگیریم، صد در صد به مشکل می‌خوریم.
پیامدهای زیست‌محیطی و تمرکز صنایع آب‌بَر
مدیر خبرگزاری فارس کهگیلویه و بویراحمد گفت: جنبه اول، پیامدهای زیست‌محیطی است که ممکن است منطقه را دچار کند. اگر این مسائل در نظر گرفته نشود، مشکلات بسیار زیادی به وجود خواهد آمد.
وی بیان داشت: پیشنهاد من این است که نگاهی به وضعیت سه استان کویری—یزد، کرمان و اصفهان—بیندازیم. تقریباً تمام صنایع آب‌بَر کشور در این سه استان متمرکز شده‌اند. به عنوان مثال، در اصفهان، زاینده‌رود را خشک کرده‌اند و تمام چشمه‌ها و رودخانه‌هایی که از استان چهارمحال و بختیاری و خود اصفهان آب می‌کشیدند، تقریباً خشک شده‌اند. دلیلش چه بود؟ راه‌اندازی کارخانه‌هایی مانند ذوب‌آهن و فولاد مبارکه، که حتی قبل از انقلاب هم شروع شده بودند.
درفشی افزود: به نظر من، ارزش آب مصرفی این صنایع چندین برابر ارزش محصولاتی است که تولید می‌کنند. وقتی در سطح کلان نگاه می‌کنیم، در دنیایی که جنگ آب حاکم است و تنش آبی کل دنیا را فرا گرفته، این مصرف اصلاً صرفه اقتصادی ندارد.
وی با اشاره به راه‌حل جایگزین بیان داشت: اگر همین کارخانه‌ها را تعطیل کنند و به مناطق ساحلی مانند خلیج فارس (هرمزگان) یا چابهار منتقل کنند، هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه خواهد بود و هم این همه حواشی ایجاد نخواهد شد. انتقال صنایع به کنار دریا، برای محیط‌زیست هم بهتر است، زیرا منابع آبی حیاتی دنا و دیگر مناطق حفظ می‌شود.
مدیر خبرگزاری فارس در کهگیلویه و بویراحمد گفت: سدسازی‌ها نهایتاً آب را برای سه، چهار یا پنج سال تأمین می‌کند؛ اما بعد از آن چه؟ این سؤال پاسخی ندارد.
جنبه قانونی و حق‌آبه‌ها
وی افزود: مسئله قانونی هم دو قسمت دارد. از یک سو، تصمیم‌های ملی در این حوزه گرفته می‌شود. ما نمی‌توانیم بگوییم چون استانی نفت دارد، آن نفت برای خودش بماند و استان‌های دیگر از انرژی محروم شوند؛ آب نیز وضعیتی مشابه دارد. ما یک مرز جغرافیایی تعریف کرده‌ایم و آبی که در کشور وجود دارد، برای همه است.
درفشی گفت: همانطور که امام جمعه محترم به درستی اشاره کردند، تقسیمات ملی است، اما ما باید حق‌آبه این مناطق را هم در نظر بگیریم. متأسفانه در استان کهگیلویه و بویراحمد، سد می‌زنند، اما کل آب را پمپاژ کرده و به استان دیگر می‌برند. کنار همین سدها، کشاورزانی که در استان ما در فاصله ۵۰۰ متری یا یک کیلومتری سدها زندگی می‌کنند، زمین‌هایشان خشک است. آن‌ها حق‌آبه خود را نگرفته‌اند، در حالی که آب از منطقه آن‌ها برداشت شده است. باید حق‌آبه‌ها را در نظر بگیرند.
توقف کارشناسی‌نشده پروژه‌ها
وی بیان داشت: از سوی دیگر، بحث کارشناسی باید لحاظ شود. اخیراً رأیی صادر شده که سد «ماندگان» و سد «خرسان» فعلاً متوقف شوند، اما می‌بینیم که کار همچنان در حال انجام است و حتی یک ثانیه هم متوقف نشده است.
مدیر خبرگزاری فارس کهگیلویه و بویراحمد گفت: مطالبه ما به عنوان شهروندان استان کهگیلویه و بویراحمد و شهر یاسوج کاملاً روشن است: این پروژه‌ها باید متوقف شوند. کارشناسی نشده است. اگر قرار باشد تصمیمی گرفته شود، نباید پس از پنج سال دوباره بگوییم که برای صنایع آب می‌خواهیم. این ذخیره‌گاه بزرگ آبی از بین برود، دیگر دنا، جنگل‌ها و آبشارهای زیبای منطقه وجود نخواهند داشت.
انتهای خبر/
