رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
پنج‌شنبه 1404/06/20 Thursday - 2025 11 September الخميس ، 19 ربيع الأول ، 1447
ساعت
1404-06-20 00:12 شماره خبر : 15733
مثلث آتش در زاگرس؛

آتش‌سوزی‌های جنگل‌ها و مراتع کهگیلویه و بویراحمد، زنگ خطری جدی برای محیط‌زیست، اقتصاد منطقه و امنیت زیستی کشور است و این مسئله زنگ خطری را برای همه به‌صدا درآورده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»آتش سوزی جنگل‌ها بحرانی که با منشأ غالب انسانی، کمبود تجهیزات، ضعف در آموزش و تهدیدهای هم‌زمانی چون زمین‌خواری، آینده زاگرس را در هاله‌ای از دود و ابهام فروبرده است و این آتش‌سوزی به‌غیراز نابودی مراتع به مسئله آب‌های زیرزمینی به دلیل نابودی بلوط‌ها هم ضربات سختی وارد کرده است.

سرزمین سبز زاگرس در محاصره آتش

جنگل‌ها و مراتع دیار همیشه‌سبز کهگیلویه و بویراحمد طی سال‌های اخیر بار ها طعمه شعله‌های آتش شده‌اند؛ حریق‌هایی که عمدتاً منشأ انسانی داشته و به ساری از سود جویان برای سود خود دست به تخریب منابع ملی از زمین‌های حاصلخیز گرفته تا بلوط‌ها می‌زنند و در قاچاق چوب، زمین‌خواری و حتی قاچاق زغال این دیار سبز را به آتش می‌کشند و به گفته برخی از مسئولان تاکنون بیش از ۶ هزار هکتار از طبیعت این منطقه را نابود کرده‌اند.

ریه‌های زاگرس در محاق

کهگیلویه وبویراحمد که بخش مهمی از زاگرس مرکزی و ریه‌های طبیعی ایران را در خود جای‌داده، در سال‌های اخیر بار ها و بار ها با آتش‌سوزی‌های گسترده مواجه شده است.

شعله‌هایی که گاه از بی‌احتیاطی گردشگران، کشاورزان و دامداران سرچشمه می‌گیرند و گاه از خشک‌سالی و گرمای طاقت‌فرسا به وجود آمده و حال درنهایت قربانی اصلی آن‌ها درختان بلوط و مراتعی هستند که میلیون‌ها سال در این اقلیم پایدار مانده بودند. 

۶هکتار از ریه های ژاگرس در آتش سوخت 

بر اساس آمار رسمی ارائه‌شده از سوی اداره کل منابع طبیعی استان، تنها در چهار سال گذشته ۲۵۶ فقره آتش‌سوزی ثبت‌شده و بیش از 6 هکتار از عرصه‌های طبیعی استان در آتش سوخته‌اند؛ رقمی که زنگ هشدار جدی برای محیط‌زیست، منابع آب‌وخاک و حتی معیشت مردم منطقه به شمار می‌رود، بلوط‌هایی که غیر از تنومندی خودشان برای مردم منبع بیشمار غذایی هم هستند و از دانه بلوط بسیاری امروز امرار و معاش می‌کنند.

در چند سال اخیر به دلایل مختلفی ازجمله شرایط جوی و ال نینو و حتی گرم‌تر شدن کره زمین به دلایل انسانی کهگیلویه و بویراحمد به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و پوشش متراکم جنگلی، در فصل گرم سال یکی از مستعدترین استان‌ها برای بروز آتش‌سوزی محسوب می‌شود.

پدیده جوی کمر زاگرس را شکست

در یک دهه اخیر دمای هوا در تابستان در مناطق سردسیر این استان از ۴۰ درجه سانتی‌گراد فراتر رفته، رطوبت کاهش پیداکرده و برگ‌های خشک بلوط همچون سوختی آماده شعله‌ور شدن هستند که خودشان مستعد یک آتش‌سوزی‌های عظیم ا نیز به بار می‌آورند.

 این شرایط طبیعی، اگرچه در سراسر زاگرس مشترک است، اما به دلیل تراکم بالای پوشش گیاهی و صعب‌العبور بودن مناطق جنگلی آن‌هم در کهگیلویه و بویراحمد شدت بیشتری دارد و این پدیده آتش‌سوزی تا خاموش شدن صدمات زیادی را به درختان بلوط، زالزالک، بنه کیکم و دیگر درختان بومی این دیار وارد کرده است.

عامل انسانی بیشترین اثر در نابودی زاگرس

کارشناسان معتقدند که سهم عوامل انسانی در بروز آتش‌سوزی‌ها بیش از عوامل طبیعی اثرگذار بوده و به گفته عبدال دیانتی نسب، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان آتش‌سوزی‌ها در استان هم منشأ طبیعی دارند و هم انسانی دارد.

وی در گفتگو با رسانه‌ها بابیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم عوامل انسانی بیشتر است؛ ابراز داشت: متأسفانه برخی مواقع بی‌احتیاطی گردشگران گرفته تا اختلافات محلی بر سر مراتع و حتی تعمد در برخی موارد باعث آتش یوزی‌های مهیبی در جنگل‌های پرپشت بلوط استان شده است.

دیانتی نسب ادامه داده است: برای پیشگیری از وقوع حریق، آموزش جوامع محلی و برگزاری جلسات کاهش معارضات را در دستور کار قرار داده‌ایم و این آموزش‌ها به‌ویژه در روستاهای حاشیه جنگل‌ها اهمیت زیادی دارد.

وی درباره اقدامات اجرایی ازجمله تیم‌های واکنش سریع نیز افزوده است: تیم‌های واکنش سریع و کشیک در سراسر استان تشکیل‌شده و حتی در همین راستا افراد محلی، دهیاران و نیروهای اثرگذار به تجهیزات انفرادی مانند کفش، کوله‌پشتی، کلاه و عصا مجهز شده‌اند و حتی برای مبارزه با آتش و پیشروی این آتش‌ها خرید دمنده و تحویل آن به نیروهای بومی انجام‌شده و احداث پد بالگرد نیز در برخی از مناطق پر مستعد و رفت آمد کوهستانی در حال پیگیری است.

زنگ هشدار برای زاگرس

در همین راستا سرهنگ ابراهیم جانی نسب، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد، از وضعیت بحرانی جنگل‌های استان در فصل گرم سال خبر داد و خواستار اقدامات فوری برای مهار آتش‌سوزی‌ها شدو گفته است: تمامی مناطق جنگلی و مرتعی استان در فصل گرم سال پرخطر هستند، اما جنگل‌های شهرستان‌های کهگیلویه، گچساران و بویراحمد به دلیل تراکم بالای پوشش گیاهی و دشواری دسترسی، بیشترین آسیب را متحمل شده‌اند و سابقه تکرار حریق در این مناطق نشان می‌دهد که نیازمند توجه ویژه و اقدامات فوری هستند. 

وی با تأکید برپایش مستمر مناطق بحرانیافزوده است: گشت‌های فیزیکی منظم برای شناسایی نقاط حساس انجام می‌شود و داده‌های میدانی به‌طور مداوم رصد می‌گردد. 

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی استان درباره اقدامات پیشگیرانه اظهار داشته است: اداره کل منابع طبیعی استان برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها، گشت‌های مستمر، آموزش جوامع محلی و برگزاری مانورهای آمادگی را در دستور کار قرار داده و همچنین تاکنون ۶۰۰ کیلومتر آتش‌بر در مناطق بحرانی ایجادشده تا از سرایت آتش به اراضی ملی جلوگیری شود. 

یکی از محورهای مهم در مدیریت بحران آتش‌سوزی جنگل‌ها، برخورد با عوامل انسانی و متخلفان است؛ موضوعی که فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی استان بر آن تأکید داشته و با اشاره به سهم بالای عوامل انسانی در بروز حریق‌ها گفت: بخش بزرگی از آتش‌سوزی‌ها منشأ انسانی دارند و تاکنون پرونده‌های متعددی بر اساس ماده ۴۷ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، به‌ویژه در شهرستان‌های کهگیلویه، باشت و بهمئی تشکیل‌شده است.

جدال آب و آتش در سرزمین زاگرس

کهگیلویه وبویراحمد سال‌هاست با آتش‌سوزی‌های گسترده در عرصه‌های طبیعی مواجه است؛ اقلیم خشک، پوشش گیاهی متراکم و عدم توجه کافی به عوامل انسانی، موجب تشدید بحران شده و باوجود تلاش‌های پراکنده نهادهای مسئول، کمبود تجهیزات و نیروی انسانی مانع از تحقق اقدامات مؤثر شده است. 

امروز، در شرایطی که جنگل‌های بلوط و مراتع این استان نه‌تنها میراث مردم کهگیلویه وبویراحمد بلکه سرمایه‌ای حیاتی برای کشور محسوب می‌شوند، اتخاذ تدابیر جدی و فراگیر ضروری است و بحران زاگرس به مرز هشدار رسیده و اگر امروز به آن توجه نشود، فردا چیزی برای حفاظت باقی نخواهد ماند.

انتهای خبر/

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!