به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» کمیل سیناء_ از همان نخستین روزهای تهاجم رژیم بعث عراق، امام خمینی (ره) تأکید کردند که این جنگ یک تجاوز آشکار و تحمیلی است و ملت ایران هیچ‌گاه آغازگر آن نبوده است. از نگاه ایشان، دفاع ملت ایران نه‌تنها یک حق مشروع، بلکه یک تکلیف الهی بود. به همین دلیل امام با تعبیر «دفاع مقدس» تلاش کردند ماهیت متفاوت این جنگ را نسبت به جنگ‌های متعارف نشان دهند؛ جنگی که با نیت الهی، دفاع از اسلام، میهن و ارزش‌های انسانی همراه بود.

روایت اصلی از دفاع مقدس

یکی از مفاهیم محوری در اندیشه امام خمینی (ره)، تبیین جنگ ایران و عراق به‌عنوان «جنگ اسلام و کفر» بود. ایشان معتقد بودند که این نزاع، صرفاً در حد منازعه دو کشور همسایه خلاصه نمی‌شود، بلکه رویارویی اسلام انقلابی با نظام سلطه و کفر جهانی است. به همین دلیل دفاع از ایران را دفاع از اسلام و عقاید الهی دانستند. در سخنان ایشان بارها آمده است: «این جنگ، جنگ بین اسلام و کفر است، نه نزاع میان دو دولت»

رسالت جنگ تحمیلی

امام خمینی (ره) فلسفه مهم دیگری برای دفاع مقدس ترسیم کردند: احیای ارزش‌های اسلامی و دینی. به باور ایشان، جنگ تحمیلی فرصتی شد تا ملت ایران بار دیگر به اسلام ناب محمدی بازگردد و ارزش‌هایی همچون ایثار، شهادت‌طلبی، مقاومت و توکل به خداوند در جامعه زنده شود. دفاع مقدس برای امام تنها مقابله با تجاوز نبود، بلکه وسیله‌ای برای تعالی امت اسلامی و بازسازی هویت دینی جامعه بود.

 از جبهه جنوب تا صحنه جهانی

امام خمینی (ره) دفاع مقدس را نبردی محدود به خاک ایران نمی‌دانستند، بلکه آن را رویارویی ملت ایران با استکبار جهانی معرفی می‌کردند. از نگاه ایشان، رژیم بعث عراق تنها مجری نقشه‌های قدرت‌های بزرگ بود و حمایت‌های آمریکا، شوروی و کشورهای غربی و عربی نشان می‌داد که جنگ تحمیلی، عرصه‌ای از تقابل ایران با کل نظام سلطه است؛ بنابراین، استمرار جنگ و ایستادگی ملت ایران، نوعی جهاد برای شکست استکبار جهانی و الگو شدن برای دیگر ملت‌های مسلمان محسوب می‌شد.

دفاع مقدس، تکلیف شرعی و ملی

اگرچه امام خمینی (ره) بر بعد دینی و جهانی دفاع مقدس تأکید ویژه داشتند، اما اهمیت دفاع از میهن و حفظ مرزها را نیز یادآور می‌شدند. از نگاه ایشان، دفاع از خاک وطن، ناموس و کیان ملی، نه‌تنها وظیفه‌ای انسانی و ملی، بلکه تکلیفی شرعی بود. بدین ترتیب، فلسفه دفاع مقدس همزمان هم بُعد دینی و اعتقادی داشت و هم بُعد ملی و سرزمینی.

شکست دشمن و تنبیه متجاوز

در اندیشه امام خمینی (ره)، پایان جنگ نباید به معنای صرفاً توقف درگیری‌ها باشد، بلکه هدف باید شکست کامل دشمن و تنبیه متجاوز باشد. به همین دلیل، پس از آزادسازی خرمشهر و طرح برخی دیدگاه‌ها برای پایان جنگ، امام بر ضرورت ادامه مقاومت تا تنبیه رژیم بعث تأکید کردند. ایشان معتقد بودند پذیرش صلح بدون مجازات متجاوز، ظلمی مضاعف به ملت ایران و سایر ملت‌های تحت ستم خواهد بود.

دفاع مقدس به‌مثابه مکتب

با بررسی اندیشه‌های امام خمینی (ره) می‌توان دریافت که دفاع مقدس صرفاً یک تجربه تاریخی نیست، بلکه مکتبی فکری و عملی برای امت اسلامی است. در این مکتب، جنگ تحمیلی به فرصتی برای بازتعریف هویت اسلامی، بیداری امت‌ها، مقاومت در برابر استکبار و تثبیت استقلال ایران تبدیل شد.

امروز نیز بازخوانی فلسفه و ماهیت دفاع مقدس از منظر امام خمینی، تنها یک نگاه به گذشته نیست، بلکه چراغی برای مسیر آینده است؛ چراکه ملت‌ها همچنان با چالش‌های سلطه‌طلبی قدرت‌های بزرگ و تهدید هویت‌های دینی و ملی خود روبه‌رو هستند. در این چارچوب، دفاع مقدس نماد پایداری یک ملت در برابر تحمیل و تجاوز و الگویی برای آزادی‌خواهان جهان باقی خواهد ماند.

انتهای خبر/