بی‌خیالی متولیان و خلأ فرهنگی

میراث فرهنگی، شناسنامه‌ی هر ملت است؛ اما در دهدشت قدیم، این شناسنامه‌ی کهن در حال سیاه شدن زیر دستان بی‌رحم یادگار‌نویسان است. از بازار تاریخی که هنوز در حال مرمت است تا کاروانسرا، همه و همه به جای آنکه روایتگر شکوه معماری و فرهنگ ایرانی باشند، به تخته‌سیاهی برای دل‌نوشته‌های سطحی بدل شده‌اند.  

تاریخ بلادشاپور امروز زخمی از خراش‌ها و نوشته‌های بی‌هدف بر تن دارد. این رفتار ضدفرهنگی نه تنها منظر تاریخی اثر را مخدوش کرده بلکه نگاه گردشگران فرهنگ‌دوست را نیز نسبت به اصالت این دیار تغییر داده است.  

در تازه‌ترین بررسی‌های پژوهشگران باستان‌شناسی، یافته‌هایی به دست آمده که قدمت بافت تاریخی دهدشت را به هزاره‌ی هفتم پیش می‌برد؛ یعنی این دیار تاریخی، هفت‌هزار سال عمر دارد. میراثی که گذشتگان با خون دل حفظ کردند تا به ما برسد، امروز در نبود نظارت و بی‌خیالی متولیان، به تخته‌سیاهی برای یادگاری‌ها تبدیل شده است.  

اما دست بی‌رحم افرادی که از ارزش و اهمیت آثار تاریخی اطلاع کافی ندارند، پیکر بناهای زیبای بازار و کاروانسرا را زخمی کرده است. رفتار غیر فرهنگی و ناپسند یادگاری‌نویسی روی دیوارهای این بناهای تاریخی، ضمن زشت کردن فضای اثر، تاسف علاقه‌مندان به میراث فرهنگی و تاریخی را به دنبال دارد. 

ولی‌الله امیری، در گفت‌وگو با صبح زاگرس درباره‌ی ساماندهی بافت تاریخی دهدشت گفت: با توجه به سفر اخیر وزیر میراث فرهنگی به شهرستان کهگیلویه، اولین اولویت ما در ساماندهی بافت تاریخی، تملیک خانه‌های واقع در محدوده بافت است. حدود ۲۸ تا ۳۰ خانه در این محدوده وجود دارد که باید ساماندهی شوند. با توافقی که با اداره راه و شهرسازی داریم، تعدادی از این خانه‌ها با زمین‌های دیگر معاوضه خواهد شد و بخشی نیز با پرداخت مبلغی ساماندهی می‌شوند.  

وی افزود: بحث دوم مربوط به مرمت و احیای بازارچه صنایع دستی دهدشت است که بخشی از آن آغاز شده و تاکنون حدود ۸ میلیارد تومان به پیمانکار پرداخت شده است. ان‌شاءالله این پروژه ادامه خواهد یافت تا بازارچه ساماندهی شود.  

رییس میراث فرهنگی کهگیلویه، در پاسخ به اینکه چرا بافت محصور نشده و برای ورود و خروج کنترل وجود ندارد، گفت: کارشناسان نظرات متفاوتی دارند؛ برخی موافق محصور کردن هستند و برخی مخالف. قرار شد پس از تعیین حریم و عرصه توسط کارشناسان، محدوده‌هایی که باید محصور شوند مشخص شود. بعد از آن، حفاظت و نگهداری در دستور کار قرار خواهد گرفت.  

وی همچنین به اعتبارات اشاره کرد: حدود ۵۰ میلیارد تومان برای مرمت، بازسازی و پژوهش در بافت تاریخی مصوب شده است که هنوز تخصیص کامل داده نشده. اولویت اصلی ما تملیک خانه‌هاست، سپس بازسازی و در نهایت محصور کردن بافت.

ثبت تصاویر نازیبا و یادگار‌نویسی با زغال بر دیوارهای بازار و کاروانسرا، نه تنها منظر تاریخی این بناها را نابود کرده بلکه آرامش بصری گردشگران را نیز برهم زده است. خلأ فرهنگ‌سازی و نبود تابلوهای هشدار، زمینه‌ساز این آسیب‌هاست. اگر جامعه به این باور نرسد که آثار تاریخی سرمایه‌ی نسل‌های آینده‌اند، این خنجر یادگار‌نویسی هر روز عمیق‌تر خواهد شد و هویت فرهنگی کهگیلویه بیش از پیش در معرض فراموشی قرار می‌گیرد.

انتهای خبر/