بحران از کجا آغاز شد؟
نفسهای آخر دامداری در «آبتوت» گچساران+ فیلم
دامداران روستای آبتوت در گچساران میگویند نهتنها حمایتی نمیبینند، بلکه تهدید به تخریب تنها محل کسبوکار خود شدهاند. دامدارانی که تمام زندگیشان با دامداری میگذرد، امروز میپرسند: کجا فریاد بزنیم؟ این حق ما نیست.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» دامداری و کشاورزی ستون اصلی اقتصاد روستاهاست و روستای آبتوت گچساران نیز از این قاعده مستثنا نیست. این روستا که سالها با دامداری روزگار گذرانده، اکنون با بحرانی روبهروست که دامداران آن را بیعدالتی و نادیدهگرفتن واقعیتهای میدانی توصیف میکنند.
دامداران میگویند از سال ۱۳۹۰ برای رعایت حال اهالی، کاهش آلودگی صوتی و رعایت مسائل بهداشتی، با کمک شورا، دهیار و بخشدار وقت، زمینی در نزدیکی روستا تعیین و چند طویله در آن احداث شد؛ اما امروز منابع طبیعی مدعی است که این زمین دارای پوشش گیاهی بوده و باید تخریب شود. این در حالی است که کل درآمد مردم روستا از همین دامداری تأمین میشود و دهها خانوار معیشت خود را وابسته به همین فعالیت میدانند.
گلایه دامداران؛ «اگر مرهم نیستید، درد نباشید»
یکی از دامداران در این خصوص میگوید: سالهاست در این روستا کشاورزی و دامداری کردهایم. حالا با این مشکل چهکار کنیم؟ کجا فریاد بزنیم؟ دردمان را به چه کسی بگوییم؟ مگر حق ما دامداران نیست که مسئولان بهجای تهدید، حمایت کنند؟
وی ادامه میدهد: در این شرایط خشکسالی، خودمان با هزار سختی ادامه میدهیم. اگر مسئولان مرهم نیستند، حداقل درد نباشند. با این اوضاع، تعداد انگشتشمار دامدار باقیماندهاند که رمقی برای ادامه ندارند. دامداری نفسهای آخرش را میکشد.
دامدار دیگری هم بیان میکند: دامداران بارها شنیدهاند که باید دامهای خود را بفروشند و جایگاه دام را تخلیه کنند. همین فشارها موجب شده بسیاری از آنان در آستانه ترک شغل و مهاجرت قرار بگیرند.
روایت شورای روستا از یک تصمیم قدیمی و یک اختلاف جدید
گودرز حیدری، عضو شورای روستای آبتوت، نیز در گفتگو با این پایگاه خبری ماجرا را چنین روایت میکند: درگذشته مردم هیچ جایگاه مشخصی برای دام نداشتند و نگهداری دام در داخل روستا مشکلات زیادی ازجمله مسائل بهداشتی ایجاد میکرد. به همین دلیل تصمیم گرفته شد زمینی در مجاورت روستا در نظر گرفته شود و چند طویله احداث شود؛ اما حالا منابع طبیعی بر این باور است که زمین دارای پوشش گیاهی بوده و باید طویلهها جمعآوری شود.
حیدری میافزاید: سالها پیش زمینی برای حریم روستا و توسعه روستا در نظر گرفته شد. روستای آب توت حدود سه هزار رأس دام دارد و فضای داخل روستا کاملاً بسته است و جای دیگری برای احداث طویله وجود ندارد. بیش از ۸۰ خانوار در این روستا ساکن هستند و اتفاقاً مهاجرت در آبتوت روندی معکوس دارد. همین دامداری و کشاورزی باعث شده مردم رغبت کمتری به مهاجرت داشته باشند.
تصمیمی که «نه سیخ را بسوزاند و نه کباب»
عضو شورای روستا با تأکید بر اینکه اهالی تابع قانون هستند، میگوید: ما از مسئولان درخواست داریم باتدبیری درست این مشکل را به بهترین شکل حل کنند؛ بهگونهای که نه سیخ بسوزد و نه کباب. تصمیمی گرفته شود تا روستاییان بیش از این متضرر نشوند. دامداران معتقدند طرح موضوع پوشش گیاهی پس از گذشت سالها و پس از احداث طویلهها، تصمیمی غیرکارشناسی و بدون در نظر گرفتن واقعیتهای زندگی روستایی است.
وقتی دامداری میمیرد، روستا میمیرد
کارشناسان توسعه روستایی معتقدند که هرگاه دامداری و کشاورزی در یک روستا آسیب ببیند، مهاجرت، بیکاری، فقر و خالیشدن روستاها سرعت میگیرد. اگر امروز دامداری در آبتوت با این تصمیمها تضعیف شود، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن دامنگیر منطقه خواهد بود. دامداران هشدار میدهند که این تصمیمهای ناگهانی نهتنها به اقتصاد خانوارها ضربه میزند، بلکه میتواند موجب تعطیلی کامل فعالیتی شود که دههها محور حیات این روستا بوده است.
نیاز فوری به یک تصمیم جامع و کارشناسی
بخش قابلتوجهی از تنشها میان دامداران و منابع طبیعی ناشی از فقدان یک نگاه جامع، هماهنگ و کارشناسیشده است. تعیین تکلیف پروژهای که بیش از یک دهه پیش با هماهنگی برخی دستگاهها اجراشده و امروز محل اختلاف است، باید با بررسی دقیق، بازدید میدانی و در نظر گرفتن معیشت مردم انجام شود. اگر توسعه پایدار روستایی یک شعار نیست، باید در عمل نشان داده شود.
ویدئوی گفتگوی دامداران در ادامه آمده است.