دوشنبه ۷ خردادماه مراسم افتتاحیه دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با حضور مقامات کشوری و لشکری و مهمانان خارجی و نخستین جلسه نیز در صحن مجلس به ریاست سنی علاءالدین بروجردی نماینده لارستان و نائب رئیس سنی حسینعلی شهریاری نماینده زاهدان برگزار شد.

در این جلسه قرعه‌کشی برای تعیین اعضای شعب و توزیع اعتبارنامه‌ها بین شعب در دستور کار قرار گرفت و شعب پانزده گانه مجلس تعیین شدند.

عبدالحسین همتی و عباس قدرتی دبیران هیأت رئیسه سنی اسامی منتخبان در شعب پانزده‌گانه را قرائت کردند.

اعتبار نامه چیست؟
بر اساس آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، هر منتخب پارلمان، یک اعتبارنامه نمایندگی دارد که باید از سوی همه نمایندگان پذیرفته شود. این اعتبار نامه مجموعه مدارکی است که در ارتباط با سوابق کاری، درسی و دانشگاهی و نحوه انتخاب هر نماینده در پرونده وی قرار می‌گیرد و بعد از شروع به کار مجلس و تعیین شعب مجلس، اعتبار نامه‌های نمایندگان در شعب مورد بررسی و نهایتا مورد تایید یا رد شعبه‌های بررسی کننده قرار می‌گیرد.

پس از تأیید اعتبارنامه هر نماینده ای، وی به عنوان نماینده مجلس شناخته شده و دوره نمایندگی خود را به مدت چهار سال آغاز می‌کند. بنابر قانون، هر نماینده که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا می‌کند، باید اعتبار نامه وی از سوی مجلس شورای اسلامی تایید شود و به تصویب برسد. در صورتی که اعتبار نامه نماینده‌ای تصویب نشود، اعتبارنامه وی در کمیسیون آیین نامه داخلی بررسی خواهد شد.

قالیباف و تاجگردون هم شعبه شدند/ پزشکیان و نبویان هم در یک شعبه قرار گرفتند
بررسی اسامی نمایندگان در شعب پانزده‌گانه نشان می دهد که چهره های شاخصی چون محمدباقر قالیباف رئیس مجلس یازدهم، غلامرضا تاجگردون که در مجلس یازدهم اعتبارنامه اش رد شده بود و امیرحسین بانکی پور حامی لایحه عفاف و حجاب که این روزها سخنانش درباره حجاب جنجال های زیادی به پا کرده است، همگی در شعبه چهارم جای گرفته اند.

همچنین نام منوچهر متکی با منتخبانی چون سیدعلی یزدی خواه و احمد راستینه هفشجانی در شعبه اول آمده است.

اسماعیل کوثری به همراه مالک شریعتی نیاسر، کامران غضنفری، محسن زنگنه و جبار کوچکی نژاد در شعبه دوم هستند. همچنین در شعبه هشتم مسعود پزشکیان با سیدمحمود نبویان، احمد دنیامالی و امیرحسین نظری قرار دارد.

در پانزدهمین شعبه اسامی نمایندگانی چون مرتضی آقاتهرانی، ابوالفضل ابوترابی، روح‌الله نجابت، محمدصالح جوکار، مسعود خاتمی، حمید رسایی و علیرضا منادی سفیدان به چشم می خورد.

روسای شعبات به چه کسانی رسید؟
رأی گیری اعضای هیات رئیسه شعب پانزده‌گانه مجلس دوازدهم در جلسه بعد از ظهر امروز مجلس انجام و روسای ۱۵ گانه انتخاب شدند.

براین اساس غلامرضا تاجگردون نماینده گچساران رئیس شعبه ۴ شده است. همچنین نام مالک شریعتی نیاسر نماینده تهران  به عنوان رئیس شعبه ۲،  جواد نیک بین رئیس شعبه ۶ و نصرالله پژمانفر به عنوان رئیس شعبه ۹ دیده می شود.

از سوی دیگر، سیدمحمود نبویان نماینده تهران به عنوان رئیس شعبه ۸ انتخاب شد. در این شعبه نام مسعود پزشکیان منتخب تبریز نیز دیده می شود. باید خاطرنشان کرد که علیرضا منادی سفیدان نماینده تبریز رئیس پانزدهمین شعبه شده است.

این مجلس رکورددار رد اعتبارنامه شد/ ۴ مجلس فاقد رد اعتبارنامه
موضوع بررسی اعتبارنامه‌ها یکی از مباحث جنجالی ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی بوده است. آنگونه که در یازده دور مجلس شورای اسلامی، ۱۹ نماینده اعتبارنامه شان رد شده است. با نگاهی به پرونده رد اعتبارنامه ها در ادوار گذشته می توان دید که مجلس اول با رد اعتبارنامه ۹ نماینده از دیگر ادوار مجلس پیشتاز بوده است. بعد از آن مجلس ششم با رد ۳ اعتبارنامه در رتبه دوم قرار دارد. مجلس دوم و چهارم هم اعتبارنامه دو نماینده را رد کردند و در مجلس سوم و پنجم نیز دو نفر با رد اعتبارنامه شان از جمع نمایندگان خداحافظی کردند.

نکته جالب توجه دیگر در بررسی اعتبارنامه‌ها در ادوار پیشین مجلس این است که در ادوار هفتم تا دهم (یعنی ۴ دوره مجلس شورای اسلامی) اعتبارنامه هیچ کدام از نمایندگان رد نشد.

رد اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون در مجلس یازدهم
اما در مجلس یازدهم شورای اسلامی تنها، اعتبارنامه یک نماینده رد شد. ۱۲۸ نفر از مجموع ۲۵۱ نماینده حاضر در جلسه بررسی اعتبارنامه های مجلس یازدهم، به رد اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون رأی دادند تا این منتخب مردم گچساران، ردای نمایندگی را از تن بیرون کند.

البته بررسی اعتبارنامه‌ها در مجلس یازدهم به رد اعتبارنامه تاجگردون ختم نشد، بلکه این مجلس حواشی زیادی به همراه داشت؛ چنانچه سینا کمالخانی منتخب مردم تفرش به دلیل ارائه مدرک تحصیلی جعلی، اجازه ورود به مجلس را پیدا نکرد و دو نماینده دیگر به نام‌های کاظم دلخوش نماینده صومعه سرا و محمد صالحی نماینده فریدن، در ابتدای کار مجلس یازدهم با مشکل اعتبارنامه و شکایت چند نفر از نمایندگان مجلس مواجه شدند که در نهایت ختم به خیر شد و توانستند جای خود را بر روی صندلی های سبز بهارستان حفظ کنند.

در جدول زیر شعب ۱۵ گانه و اسامی نمایندگان هر شعبه را مشاهده می کنید؛

شعب
اسامی
۱
عبدالجلال ایری، ولی‌الله بیاتی، اکبر پولادی باغ‌بهادرانی، رضا حاجی‌پور، احمد راستینه هفشجانی، علی خزایی، محمد رشیدی، عثمان سالاری، جواد سعدون‌زاده، منصور شکراللهی، حبیب قاسمی، عباس گلرو، روح‌الله لک علی‌آبادی، منوچهر متکی، محمد معتمدی‌زاده، عادل نجف‌زاده، علیرضا نوری، سید عبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی، سید علی یزدیخواه، رستگار یوسفی
۲
فرهاد بشیری، محسن بیگلری، محمد جلالی، عزت الله حبیب‌زاده، شهباز حسن‌پور بیگلری، سید اسماعیل حسینی، محمد رستمی، محسن زنگنه، سید محمد سادات ابراهیمی، همایون سامیه نجف آبادی، مالک شریعتی نیاسر، اسفندیار عبداللهی، کامران غضنفری، اسماعیل کوثری، جبار کوچکی‌نژاد، حمیدرضا گودرزی، مهرداد لاهوتی، سالار مرادی، محمد میرزایی، سالار ولایتمدار
۳
احد آزادیخواه، اردوان اکبرپور، علی بابایی کارنامی، احمد بیگدلی، جعفر پورکبگانی، فتح‌الله توسلی، حسن حسن نتاج ، محمد خوش سیما، یعقوب رضازاده، مجتبی زارعی، رضا سپهوند، فرهاد شهرکی، ابراهیم عزیزی، حمیدرضا عزیزی فارسانی، احسان عظیمی راد، جعفر قادری، مهدی کوچک‌زاده، روح‌الله متفکرآزاد، فاطمه محمدبیگی، مصطفی مطورزاده
۴
امیرحسین بانکی‌پور، غلامرضا تاجگردون، رضا جباری، سلمان ذاکر، غلامحسین زارعی، یاسر سلیمانی، اسماعیل سیاوشی، آرا شاوردیان، محمدرضا صباغیان بافقی، مصطفی طاهری، ابراهیم فهیمی، محمدباقر قالیباف، زینب قیصری، محمد کعب عمیر، زهره سادات لاجوردی، حسین محمدزاده، محمدحسین محمدی، محمد طه مظلومی، محمد مهدی مفتح، ابراهیم نجفی
۵
احمد آرایی‌نژاد، فرشاد ابراهیم‌پور نورآبادی، حسین امامی‌راد، علی‌اصغر باقرزاده، بهشید برخوردار، سید نجیب حسینی، مجید باقری، سلام ستوده، بهنام سعیدی، سید یحیی سلیمانی، محمدمهدی شهریاری، علی شیرین‌زاد، یاسر عربی، منصور علی مردانی، امید کریمیان، محمدرضا محسنی ثانی، سید کریم معصومی خسروآبادی، علی اصغر نخعی راد، رحمت‌الله نوروزی، هوشنگ هادیان‌پور
۶
عبدالغفور امان زاده، صدیف بدری، حمیدرضا حاجی بابایی، کمال حسین پور، امیر حیات مقدم، هاشم خنفری پورجعفری، ولی داداشی، مجتبی ذوالنوری، علیرضا عباسی، موسی غضنفرآبادی، عبدالرضا مصری، سید روح الله موسوی، سیدمحسن موسوی زاده، سید جلیل میرمحمدی میبدی، امید نصیری، محمد نصیری، جواد نیک بین، محمدعلی نقدعلی، حامد یزدیان
۷
عبدالحکیم آق آرکاکلی، کامران فولادی، امیرحسین ثابتی منفرد، اسدالله چراغی، سمیه رفیعی، قاسم روان بخش، حسینعلی شهریاری، مسلم صالحی، رضا صدیقی، میثم ظهوریان ابوترابی، احمد عجم، محمد علیجانی شکی، هادی محمدپور، مصطفی معینی آرانی، کمال منصوریان، سیدجمال موسوی، مصطفی نخعی، بیژن نوباوه وطن، فریدون همتی
۸
یاسر اسلام دوست، محمد امیر، مسعود پزشکیان، رضا دقیق پور، امیر توکلی، شهین جهانگیری، سیدجواد حسینی کیا، احمد دنیامالی، ابوالفضل زهره وند، بیت الله عبداللهی، محسن فتحی، پیمان فلسفی، سیداحسان قاضی زاده، سید حمیدرضا کاظمی، بهروز محبی، ذبیح الله محمدی، سیدمحمد مولوی، سیدمحمود نبویان، امیرحسین نظری
۹
حسنعلی اخلاقی امیری، سید محمد پاک مهر، نصرالله پژمانفر، شاهرخ رامین، سعید رحمت زاده، رمضان رحیمی، بابک رضازاده، بهنام رضوانی، عبدالحسین روح الامینی نجف آبادی، محمد سراج، عباس صوفی، حسین عبدلی، ابراهیم عزیزی، مهرداد گودرزوند چگینی، فداحسین مالکی، جلیل مختار، سید محمد موحد، احمد نادری، علی نیکزاد ثمرین
۱۰
محمد انور بیجارزهی، مصطفی پوردهقان، احمد جباری، سیدمحمد زمانیان، حسینعلی حاجی دلیگانی، علی حدادی، زهرا خدادادی، مجتبی رحماندوست، محمدرضا رضایی کوچی، فضل الله رنجبر، علیرضا زندیان، زهرا سعیدی مبارکه، عبدالعلی فیاضی، جمشید قائم مقام، عباس قدرتی زوارم، حاکم ممکان، سید فرید موسوی، غلامرضا میرزایی، مجید نصیرپور
۱۱
الهام آزاد، نادرقلی ابراهیمی، مهدی اسماعیلی، احمد انارکی محمدی،شارلی انویه تکیه، علاء الدین بروجردی، فاطمه جراره، سلمان زارع، عالیه زمانی کیاسری، علیرضا سلیمی، حسین صمصامی، روح‌الله عباسپور، مهدی فلاح، حسن قشقاوی، علی کرد، رحیم کریمی، حسنعلی محمدی، سید ابوالحسن مصطفوی، مجتبی یوسفی
۱۲
محمد بهرامی سیف آباد، محمد بیات، عباس بیگدلی، عبدالکریم حسین‌زاده، مجید دوستعلی، محمد سرگزی، فرامز شاهسواری، غلامرضا شریعتی اندراتی، محمدرسول شیخی زاده، فرهاد طهماسبی، مریم عبداللهی، محمد قسیم عثمانی، احمد فاطمی، جهانبخش قلاوند، عباس گودرزی، فاطمه مقصودی، غلامرضا نوری، سید حسن هاشمی، عبدالحسین همتی
۱۳
محمد آشوری تازیانی، علی امامی‌راد، احمد بیوته، ابوالقاسم جراره، فتح‌الله حسینی، محمدنور دهانی، محمد منان رئیسی، محمد سبزی، رمضانعلی سنگدوینی، محمود طاهری، مهدی طغیانی، عمر علی‌پور، علی اکبر علیزاده برمی، سارا فلاحی، هادی قوامی، سید مرتضی محمودی، علیرضا نثاری، غلامرضا نویدی، هادی هاشمی‌ نیا
۱۴
محمدرضا احمدی، روح‌الله ایزدخواه، احمد بخشایش، رسول بخشی دستجردی، غلامرضا توکل، علی جعفر آذر، سید شمس‌الدین حسینی، حسین حقوردی، علی خضریان، غلامرضا دهقان ناصرآبادی، ابراهیم رضایی، اکبر رنجبرزاده، رحیم زارع، محمدجواد عسکری، رضا علیزاده، محمدمهدی فروردین، احمد مرادی، عباس مقتدایی، سید موسی موسوی
۱۵
علی آذری، مرتضی آقاتهرانی، ابوالفضل ابوترابی، علی احمدی، موسی احمدی، وحید احمدی، سلمان اسحاقی، محمد باقری، رحمدل بامری، روح‌الله نجابت، مجتبی بخشی‌پور، عباس پاپی‌زاده، محمدصالح جوکار، مسعود خاتمی، حمید رسایی، عمران عباسی، علی کشوری، وحید کنعانی، علیرضا منادی سفیدان

آیین‌نامه مجلس درباره بررسی اعتبارنامه نمایندگان چه می‌گوید؟
براساس ماده ۲۵ آیین نامه داخلی مجلس، پس از انجام مراسم تحلیف، نمایندگان به حکم قرعه به‌طور مساوی به پانزده شعبه تقسیم می‏ شوند و افراد باقیمانده به ‏ترتیب از شعبه اول به بعد، یک‌یک به شعب افزوده می‏شوند. نمایندگانی که بعداً سوگند یاد می‏کنند به حکم قرعه به عضویت شعبی که کسری دارند پذیرفته می‌شوند.

هر شعبه دارای یک رئیس، دو نایب‌رئیس، یک سخنگو و دو دبیر خواهد بود که جداگانه با رأی مخفی با ورقه و با اکثریت نسبی بیش از یک‌سوم کل اعضای شعبه، انتخاب می‏شوند و در صورت تساوی به حکم قرعه عمل خواهد شد.

نتیجه انتخابات هر شعبه با ذکر آراء، طی گزارشی به ‏وسیله سخنگو به اطلاع مجلس می‏رسد. مناط اعتبار برای رسمیت جلسات شعب، حضور حداقل دوسوم اعضاء می‏باشد و تصمیمات شعب، به‌جز در مورد انتخاب افراد، با اکثریت مطلق آراء عده حاضر خواهد بود.

علاوه بر این طبق ماده ۲۶- هریک از شعب برای تمام دوره نمایندگی رسمیت دارند و وظایف و اختیارات آنها عبارتند از:

۱- رسیدگی به اعتبارنامه‏ ها
۲- تعیین اعضای کمیسیون تحقیق
۳- تعیین اعضای کمیسیون آیین‌‏نامه داخلی مجلس
۴- بررسی و تشخیص صلاحیت نامزدهای عضویت درکمیسیون‏های تخصصی مجلس

ماده ۲۷ نیز تاکید دارد: هریک از شعب موظفند صورت‌جلسات خود را با قید اسامی حاضرین و غائبین و تأخیرکنندگان به وسیله دبیر شعبه تنظیم و تقدیم هیأت رئیسه مجلس نمایند.

همچنین طبق ماده ۲۸ اعتبارنامه‌ها به‌همراه ضمائم آن به‌موجب جدول حوزه‌های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی که براساس حروف الفبا از طرف معاونت قوانین مجلس با نظارت هیأت رئیسه سنی تنظیم شده است، به‌ترتیب به شعب پانزده‌گانه جهت رسیدگی ارجاع می‌شود. هیأت رئیسه موظف است فهرست اعتبارنامه‌های ارجاعی را قبل از آغاز رسیدگی، تکثیر کند و در اختیار نمایندگان قرار دهد. چنانچه هر یک از نمایندگان به اعتبارنامه‌ای معترض باشد، ظرف مدت سه‌روز از تاریخ انتشار فهرست مذکور حداکثر تا پایان وقت اداری روز سوم، موظف است اعتراض کتبی خود را امضاء و به ‌انضمام مدارک و اسناد مربوط به شعبه ذی‌ربط تقدیم کند.

تبصره۱- شعبه موظف است عدم رسیدگی شورای نگهبان به موضوع مورد اعتراض یا حادث‌شدن آن بعد از اعلام صحت انتخابات را احراز کند.

تبصره۲- گزارش هر شعبه توسط سخنگو در مجلس قرائت می‌شود و درصورت عدم امکان، به ‌ترتیب رئیس و یا یکی از نواب رئیس یا دبیران وظیفه او را انجام می‌دهد.

بر اساس ماده ۲۹، شعبه موظف است حداکثر ظرف مدت سه‌روز کاری گزارش تأیید آن دسته از اعتبارنامه‌های واصله را که معترض ندارند، به‌صورت یکجا به هیأت رئیسه ارسال کند تا برای تصمیم‌گیری مجلس در دستور کار قرار گیرد.

اعتبارنامه‌هایی که مورد اعتراض نمایندگان قرار گرفته است، حداکثر ظرف مدت پنج روز کاری توسط شعبه رسیدگی می‌شود. در صورتی‌که نظر شعبه تأیید اعتبارنامه باشد، گزارش تأیید آن برای تصمیم‌گیری به مجلس ارائه می‌شود. چنانچه نظر شعبه رد اعتبارنامه باشد، از طریق هیأت رئیسه مجلس به کمیسیون تحقیق ارجاع خواهد شد تا پس از رسیدگی و ارائه گزارش، برای تصمیم‌گیری مجلس در دستور کار قرار گیرد.

تبصره- شعبه موظف است حداقل بیست و چهار ساعت قبل از بررسی اعتبارنامه از معترض یا معترضان جهت توضیح اعتراض و از نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش مورد اعتراض قرار گرفته جهت دفاع دعوت به ‌عمل آورد. عدم حضور هر یک از آنان مانع رسیدگی نیست. معترض یا معترضان در صورت عدم حضور غیرموجه در شعبه، در جلسه علنی حق اعتراض ندارند. موجه‌بودن عدم حضور باید به تأیید هیأت رئیسه مجلس برسد. اگر عدم حضور، موجه بود فقط یک بار دیگر جلسه شعبه ظرف مدت پنج روز مجدداً تشکیل می‌شود و نظر خود را اعلام می‌کند.

ماده ۳۰ نیز تاکید می‌کند: هیچ شعبه‌‏ای نمی‌‏تواند تقدیم گزارش خود را بیش از پنج روز کاری از تاریخ دریافت پرونده به تعویق اندازد. درصورتی که تأخیر به حکم ضرورت پیش آمده باشد، رئیس و در غیاب او نائب‌رئیس شعبه مکلف است هیأت رئیسه مجلس را مطلع سازد. هرگاه هیأت رئیسه علت را موجه دانست، موضوع را دوباره به همان شعبه و درغیراین‌صورت به شعبه بعد ارجاع می‌نماید که ظرف پنج روز کاری پس از دریافت پرونده، گزارش دهد.

ماده ۳۱ گفته که کمیسیون تحقیق حداکثر ظرف مدت پانزده روز به دلایل و توضیحات کتبی شعب و معترض یا معترضان رسیدگی می‌کند و پس از استماع و بررسی توضیحات معترض یا معترضان و دفاعیات کتبی یا حضوری نماینده مورد اعتراض، نظر خود را به مجلس ارسال می‌کند.

تبصره۱- درصورتی‌که تعداد معترضان بیش از سه نفر باشد، می‌توانند سه نفر را به‌صورت مکتوب معرفی کنند تا در شعبه و کمیسیون تحقیق جهت ارائه توضیحات لازم حضور یابند.

تبصره۲- کمیسیون تحقیق موظف است حداقل بیست و چهار ساعت قبل از رسیدگی به اعتبارنامه از معترض یا معترضان و نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش مورد اعتراض واقع شده است دعوت به‌عمل آورد.

در ماده ۳۲ هم آمده: چنانچه کمیسیون تحقیق، اعتبارنامه ردشده از سوی شعبه را رسیدگی کند و نظر به تأیید اعتبارنامه داشته باشد، گزارش آن برای تصمیم‌گیری مجلس در دستور کار قرار می‌گیرد و در صورتی که نظر کمیسیون مبنی بر رد اعتبارنامه باشد گزارش آن حداکثر به مدت پانزده دقیقه در مجلس مطرح و ادله رد اعتبارنامه ارائه می‌شود. نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش توسط کمیسیون رد شده است حداکثر به مدت سی دقیقه فرصت دارد تا از خود دفاع کند، ضمن اینکه می‌تواند بخشی از وقت خود را حداکثر به دو نفر از نمایندگان واگذار کند، سپس گزارش کمیسیون تحقیق به رأی گذاشته می‌شود، چنانچه رد اعتبارنامه به تصویب مجلس نرسد، رئیس جلسه تصویب آن را اعلام می‌کند.

تبصره- درصورتی‌که کمیسیون تحقیق ظرف مدت پانزده روز نظر خود را به مجلس اعلام نکند، نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش مورد اعتراض واقع شده‌ است یا پانزده‌ نفر از نمایندگان می‌توانند طرح اعتبارنامه را در صحن مجلس از هیأت رئیسه درخواست کنند و هیأت رئیسه موظف است در اولین فرصت گزارش شعبه را در دستور کار مجلس قرار دهد تا مطابق این ماده مورد رسیدگی قرار گیرد. به جای نظر کمیسیون، نظر شعبه به مدت پانزده دقیقه مطرح می‌شود.

در ماده ۳۳ نیز تاکید شده چنانچه نماینده بدون عذر موجه (به تشخیص هیأت رئیسه) تا ده روز پس از ابلاغ به وی برای دفاع از صحت اعتبارنامه خود در جلسه حاضر نشود، مجلس با استماع گزارش کمیسیون تحقیق و صحبت معترض وارد رأی گیری می ‏شود.

تبصره- درصورتی که نماینده یا نمایندگان معترض به دلایل موجه در جلسه حضور نداشته باشند می‏توانند با اطلاع قبلی هیأت رئیسه، دلایل اعتراض خود را کتباً به نماینده دیگری تحویل تا توسط او در مجلس قرائت گردد.

ماده ۳۴ نیز اشعار دارد در هر مرحله، رأی‌گیری برای اعتبارنامه مورد اعتراض، مخفی و با ورقه مخصوص انجام می‌شود.

ماده ۳۵ هم در این ارتباط می‌گوید: نماینده‌ای که به اعتبارنامه‌اش اعتراض شده مانند سایر نمایندگان، از کلیه حقوق اعم از اعلام رأی و نامزدشدن برای عضویت در هیأت رئیسه و سایرانتخابات برخوردار است، لیکن در زمان بررسی اعتبارنامه خود در شعبه، کمیسیون تحقیق و مجلس حق رأی ندارد.