پرده‌ای که برای یاسوج بسته ماند؛
صحنه خالی سینما در قلب زاگرس
با گذشت بیش از یک قرن از حضور سینما در ایران، همچنان برخی از شهرها از جمله شهر یاسوج که قریب دو دهه پیش سینمایی نوستالژیک به نام دنا داشت، از داشتن حتی یک سالن نمایش محروم‌اند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»
نابرابری در توزیع زیرساخت‌های سینمایی، تعطیلی تدریجی سالن‌ها و فاصله چشمگیر با استاندارد جهانی (یک سالن به ازای هر ۱۰هزار نفر) نشان می‌دهد سینمای ایران نه‌تنها از نظر تعداد، بلکه از نظر عدالت فرهنگی نیز با چالش‌های جدی روبه‌رو است. در این میان، استان تهران با وجود ۹۴ سینما و سهم ۲۱.۸ درصدی از کل سینماهای کشور، در صدر جدول قرار دارد؛ در حالی که استان‌هایی مانند قزوین، ایلام، زنجان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و بوشهر، تنها با ۲ تا ۵ سینما و کمتر از ۱۰ سالن، در پایین‌ترین سطح برخورداری قرار دارند.
این شکاف آماری، از تمرکز زیرساخت‌های فرهنگی در چند استان محدود و کمبود در سایر نقاط کشور حکایت دارد؛ چالشی که نه‌تنها تجربه سینما را به امتیازی نابرابر بدل کرده بلکه توسعه متوازن فرهنگی را نیز با پرسش‌های جدی مواجه ساخته است.
«محمدحسین فرج»، مدیرکل دفتر توسعه زیرساخت و فناوری سازمان سینمایی کشور به «ایران» می‌گوید:«تعداد سینماهای ایران در زمستان سال ۱۴۰۳ شامل ۴۱۷ سینما، ۹۲۸ سالن و ۱۸۰ هزار و ۱۸۱ صندلی بود. این رقم در تابستان ۱۴۰۴ به ۴۲۴ سینما با ۹۵۹ سالن و ۱۸۳ هزار و ۹۸۵ صندلی افزایش یافته است.» این یعنی در بازه زمانی چند ماه از زمستان گذشته تا تابستان امسال ۷ سینما با ۳۱ سالن به بهره برداری رسیده است.
طبق آمار اعلامی از سوی مدیرکل دفتر توسعه زیرساخت و فناوری سازمان سینمایی کشور به «ایران»، «استان تهران با ۹۴ سینما، صدرنشین جدول است و ۲۱.۸ درصد از کل سینماهای کشور را در اختیار دارد. استان اصفهان نیز با وجود «۳۶ سینما و ۸۷ سالن»، استان خوزستان «۲۴ سینما و ۴۹ سالن»، استان خراسان رضوی «۲۳ سینما و ۱۰۰ سالن»، استان فارس «۲۳ سینما و ۴۷ سالن» و استان آذربایجان شرقی «۲۲ سینما و ۴۰ سالن» در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
همچنین استان قزوین با وجود «۲ سینما و ۴ سالن»، استان ایلام «۳ سینما و ۳ سالن»، استان زنجان «۲ سینما و ۴ سالن»، استان چهارمحال و بختیاری «۳ سینما و ۱۰ سالن»، استان کهگیلویه و بویراحمد «۴ سینما و ۴ سالن»، استان خراسان جنوبی «۵ سینما و ۵ سالن» و استان بوشهر «۵ سینما و ۵ سالن»، در پایین‌ترین سطح برخورداری از زیرساخت‌های سینمایی قرار دارند.»
اما با وجود رشد نسبی سینماها در کشور، توزیع جغرافیایی آنها در استان‌های مختلف همچنان نابرابر باقی مانده است. این نابرابری زمانی ملموس‌تر می‌شود که آمار سهم استان‌ها از کل سینماهای کشور مورد بررسی قرار گیرد. به طور مثال اصفهان ۹.۱ درصد، خوزستان ۵.۱ درصد، خراسان رضوی ۱۰.۴درصد، فارس ۴.۹درصد و آذربایجان شرقی ۴.۲درصد از کل سینماهای ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
از دیگر سو، در شرایطی که استاندارد بین‌المللی در حوزه سینمایی، یک سالن به ازای هر ۱۰هزار نفر جمعیت را توصیه می‌کند، ایران در تابستان سال ۱۴۰۴ تنها به ازای هر ۸۹ هزار نفر یک سالن سینمایی دارد. این رقم در سال ۱۴۰۳، به ازای هر ۹۲هزار نفر یک سالن بود. از سوی دیگربا توجه به جمعیت ۸۶ میلیونی ایران، باید ۸۶۰۰ سالن در کشور موجود باشد تا مطابق با استاندارد جهانی حرکت کنیم.
این در حالی است که در سال ۱۴۰۳، ۹۲۸ سالن سینمایی و در تابستان سال جاری ۹۵۹ سالن سینمایی وجود داشته است. این فاصله فاحش، نه‌تنها بیانگر کمبود زیرساخت، بلکه نشانه‌ای از غفلت تاریخی در توسعه متوازن فرهنگی است؛ غفلتی که در بسیاری از استان‌ها، سینما را از یک حق عمومی به یک امتیاز نادر تبدیل کرده است.
«یاسوج» تنها مرکز استان در کشور است که پس از گذشت دو دهه همچنان بدون سینماست؛ شهری که خیابانی تحت عنوان سینما را یدک کشیده اما خبری از وجود سینما در آن وجود ندارد.
«امین درخشان» مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید:«در حال حاضر استان کهگیلویه و بویراحمد دارای ۸ سالن سینمایی فعال است که بخشی از آنها در قالب مجتمع‌های فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می‌کنند.
شهر یاسوج نیز دارای یک سالن سینمایی در مجتمع فرهنگی و هنری ارشاد است که به تازگی به‌روزرسانی شده و در حال نصب صندلی‌های جدید و تجهیز با سیستم‌های مدرن نمایش است.
این سالن قرار است ظرف یکی، دو هفته آینده افتتاح شود.
طبق گفته «امین درخشان»، «سال‌ها پیش یاسوج دارای یک سینمای مستقل بود که در تملک بخش خصوصی قرار داشت. متأسفانه این سینما توسط شهرداری به سرمایه‌گذار واگذار شده و در قالب یک مجتمع تجاری تعریف شد که قرار بود یکی از طبقات آن به سالن سینما اختصاص یابد؛ با این حال، این پروژه به بهره‌برداری نرسید.
در حال حاضر برنامه‌ریزی برای تشکیل جلسه شورای سینما در دستور کار قرار دارد تا با انتخاب یک ساختمان مناسب، سینمای مستقلی در شهر یاسوج راه‌اندازی شود. این موضوع در حال پیگیری است و امیدواریم به زودی عملیاتی شود.
علاوه بر آن، در شهر گچساران یکی از مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین پردیس‌های سینمایی استان در حال ساخت است. این پروژه در مراحل نهایی قرار داشته و پیش‌بینی می‌شود تا پیش از دهه فجر افتتاح شود.»
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان می‌کند:«با توجه به اینکه یاسوج تا سال‌های اخیر تنها مرکز استان در کشور بود که فاقد سینمای مستقل بود، تلاش‌های گسترده‌ای برای رفع این خلأ فرهنگی در حال انجام است.
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان با همکاری نهادهای مرتبط و بخش خصوصی در مسیر توسعه زیرساخت‌های سینمایی گام برداشته و امیدوار است با بهره‌برداری از پروژه‌های در دست اجرا، نیازهای فرهنگی مردم استان بویژه در حوزه هنرهای نمایشی به طور مؤثری پاسخ داده شود.»
انهای خبر/
