رمضان و نوروز؛ معنویت و نشاط

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» در تاریخ ایران، بارها رمضان و نوروز با هم مقارن شده‌اند. در گذشته، مردم این ایام را فرصتی برای افزایش خیر و برکت می‌دانستند و سعی می‌کردند با برنامه‌ریزی مناسب، هم از روزه‌داری غافل نشوند و هم آئین‌های نوروز را به گونه‌ای برگزار کنند که منافاتی با عبادات نداشته باشد. روایت‌هایی از علمای دینی و بزرگان تاریخی نشان می‌دهد که همواره به این هم‌زمانی به عنوان فرصتی برای تجدید ایمان و توجه بیشتر به معنویت نگریسته شده است.

ماه رمضان به عنوان ماه بندگی و تقرب به خداوند، فضایی سرشار از معنویت و خودسازی را برای جامعه اسلامی مهیا می‌سازد از سوی دیگر، عید نوروز با پیام طراوت، تجدید حیات و پیوندهای خانوادگی، فرصتی برای تجدید دوستی‌ها و افزایش نشاط اجتماعی است.

ماه رمضان و نوروز هر دو پیام‌آور امید هستند؛ روزه‌داری فرصتی برای تمرین صبر و شکرگزاری است که انسان را به امیدواری به آینده‌ای بهتر سوق می‌دهد هم‌زمان، نوروز با نو شدن طبیعت و آغاز سال جدید، پیام‌آور امید به تحولات مثبت در زندگی فردی و اجتماعی است این هم‌زمانی، ظرفیت بالایی برای ایجاد انگیزه‌های مثبت در جامعه دارد و می‌تواند زمینه‌ساز تحرک، نشاط و پویایی بیشتر در میان اقشار مختلف مردم شود.

امسال، رمضان و نوروز هم‌زمان شده‌اند، فرصتی کم‌نظیر برای تعمیق معنویت و صله‌رحم. کارشناسان دینی تأکید دارند که این تقارن، بستر رشد اخلاقی، ساده‌زیستی و انسجام اجتماعی را فراهم می‌کند.

نوروز و رمضان، هر دو پیام‌آور نو شدن و رهایی از کهنگی‌ها و غفلت‌ها هستند، در نوروز، طبیعت از خواب بیدار شده و جان می‌گیرد، رمضان نیز فرصتی برای بیداری دل‌ها است.
ماه رمضان هنگامه‌ای مناسب برای خودسازی، تفکر، عبادت و بهره مندی از باران رحمت الهی خواهد بود، فرصتی که با پرورش روح و ترک لذت‌های دنیوی، زندگی همراه با ایمان، کمال و سعادت را برای مسلمانان به ارمغان می‌آورد.

قرآن کریم، کتاب هدایت، رحمت و آرامش است. خداوند در این کتاب آسمانی، بارها بر اهمیت تدبر، تلاوت و عمل به آیات الهی تأکید کرده است. در شرایطی که جوامع انسانی با چالش‌های مختلفی روبه‌رو هستند، بازگشت به مفاهیم قرآنی می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی باشد. قرآن، انسان را به ایمان، صبر، توکل، گذشت و نیکوکاری دعوت می‌کند و راه سعادت را برای او روشن می‌سازد.

اگر نوروز، نشانه‌ای از نو شدن طبیعت است، رمضان نیز می‌تواند فرصتی برای نو شدن دل‌ها و جان‌ها باشد. با بهره‌گیری از این ایام مبارک، می‌توان نه‌تنها زندگی فردی، بلکه جامعه را به سمت رشد، امید و تعالی هدایت کرد. رمضان و نوروز، هر دو، پیام‌آور زندگی دوباره، تحول و حرکت به‌سوی نیکی‌ها هستند. پس چه نیکوست که این فرصت را غنیمت بشماریم و در پرتوی تعالیم قرآنی، سالی سرشار از نور، معنویت و امید را آغاز کنیم.

فضای معنوی لیالی قدر بهترین زمان طلب مغفرت از خداوند متعال بوده و همزمانی ماه مبارک رمضان و عید نوروز با پرورش حس نوع‌دوستی و همدلی در جامعه و مردم است.

ماه مبارک نیز برای تقویت ارزش‌های اخلاقی، ایجاد حس نوع‌دوستی و کمک به همنوعان و نیازمندان بوده و حفظ تعادل بین معنویت در ماه رمضان و نشاط عید نوروز را می‌طلبد.

در ماه رمضان و عید نوروز باید به گونه‌ای فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی را برنامه‌ریزی و تنظیم کرد که احترام به ارزش‌های دینی حفظ شده و سفرهای نوروزی و فعالیت‌های اجتماعی نباید به حرمت این ماه آسیب وارد کند و بلکه باید مشوق فضاهای نشاط‌‌آور در چارچوب معنویت را شامل گردد.

همزمانی لیالی قدر با آغاز سال نو، بدون شک برکتی مضاعف را برای همه مردم فراهم خواهد کرد، نوروز همیشه با روحیه نو شدن و تغییر همراه بوده است. در فرهنگ ایرانی، این ایام فرصتی برای زدودن کدورت‌ها، تازه کردن دیدارها و تلاش برای بهتر شدن است. وقتی این فضای اجتماعی با معنویت رمضان همراه شود، تأثیرگذاری آن دوچندان خواهد شد.

در فرهنگ اسلامی، نوروز تنها یک جشن ملی نیست، بلکه ریشه‌های دینی نیز دارد. روایت‌های متعددی از اهل‌بیت (ع) درباره نوروز وجود دارد که نشان می‌دهد این روز، روزی مبارک و دارای ارزش‌های معنوی است. برای مثال، در برخی روایات آمده که این روز، روز تجدید عهد با خداوند و آغاز تحولات مثبت در زندگی است. وقتی این نگاه با فضای معنوی رمضان ترکیب شود، اهمیت آن دوچندان می‌شود.

این تقارن مبارک نه‌تنها بعد فردی دارد، بلکه در سطح اجتماعی نیز اثرات شایانی بر جای می‌گذارد دید و بازدیدهای نوروزی که در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد، در کنار برنامه‌های معنوی و جمعی رمضان، می‌تواند به تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی کمک شایانی کند.

زندگی وقتی همراه با شادی و نشاط اجتماعی باشد با برکت خواهد بود، مؤمنان با رعایت این موارد می‌توانند خود را در معرض خدا قرار دهند و به عبادت بپردازند از همین رو رعایت الزامات دین در راستای نشاط اجتماعی در ایام نوروز و رمضان ضروری است.

در این ایام بهتر است که صله‌ارحام در زمان افطار باشد که علاوه بر دید و بازدید و سرکشی از اقوام، ثواب افطاری دادن هم به همراه داشته باشد ولی در مجموع همه برنامه‌های نوروز باید به گونه‌ای باشد که حرمت ماه رمضان حفظ شود و این ماه را باید ماه معنویت دانست که خود به نوعی تمرین برای حفظ ارزش‌های دینی و خدایی است.

این ایام فرصتی برای ترویج سبک زندگی اسلامی و فرهنگ ایرانی است که همواره در طول تاریخ، با اخلاق‌مداری و وحدت همراه بوده است. خانواده‌ها با مشارکت در این برنامه‌ها، می‌توانند روحیه معنوی و اخلاقی را در میان نسل جوان تقویت کنند.

این ایام فرصتی برای ایجاد انگیزه‌های مثبت در جامعه است مردم با شرکت در مراسم مذهبی و فرهنگی می‌توانند روحیه تعاون و همکاری را تقویت کرده و به پویایی اجتماعی کمک کنند. همچنین، این هم‌زمانی می‌تواند زمینه‌ساز اجرای برنامه‌های فرهنگی متنوعی باشد که علاوه بر تقویت هویت دینی، به ترویج ارزش‌های اخلاقی و انسانی نیز بپردازد.

دستگیری از فقرا و صله رحم ۲نیکی و رفتار انسان‌دوستانه است که می توان در تقارن ماه بندگی و فصل نو شدن دید چرا که این نیکی‌ها بیانگر عجین بودن مردم به نوع‌دوستی و همدلی است، چنانچه حضرت امیر مومنان (ع) می فرمایند: «خویشاوندان خود را گرامی بدار چراکه آنان بال و پر تو هستند» و این روزها بیش از هر آیین دیگری در نوروز متقارن با ماه مبارک رمضان آنچه بیش از همه خودنمایی می‌کند دستگیری از فقرا و دید و بازدید از خویشاوندان است.

در نهایت، هم‌زمانی ماه رمضان و عید نوروز فرصتی برای تبیین ارزش‌های معنوی و فرهنگی در جامعه است. این تقارن می‌تواند به عنوان الگویی برای پیوند میان آموزه‌های دینی و سنت‌های ملی معرفی شود.

نهادهای فرهنگی، رسانه‌ها و سازمان‌های اجتماعی می‌توانند با برنامه‌ریزی مناسب، از این فرصت برای ارتقای آگاهی عمومی، تقویت اخلاق اجتماعی و افزایش نشاط جمعی بهره‌برداری کنند این ایام فرخنده، نویدبخش آینده‌ای روشن و سرشار از معنویت، امید و نشاط برای جامعه ایرانی است.

یادداشت: محمدرضا علیخانی

انتهای خبر/