رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
چهارشنبه 1404/04/25 Wednesday - 2025 16 July الأربعاء ، 21 محرّم ، 1447
ساعت
1404-04-25 00:24 شماره خبر : 14451
پایتخت طبیعت ایران در خطر؛

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به کاهش شدید ذخایر آبی سدها در استان، نسبت به احتمال خشکی سد شاه قاسم یاسوج هشدار داد.

سد استراتژیک شاه قاسم در فاصله 5 کیلومتری مرکز استان و تنها سد درون‌شهری در استان کهگیلویه وبویراحمد است که باهدف تأمین آب زمین‌های کشاورزی پایین‌دست، رونق گردشگری و تقویت منابع آب زیرزمینی ساخته شد.

این سد که از چشمه‌های بالادست سد در منطقه پریکدان و چشمه‌های فصلی خود سد در منطقه دشت روم پر می‌شد، در سال های اخیر با مشکل کمبود آب مواجه شده و خشک شدن رودخانه‌های فصلی و چشمه‌های آن باعث شد که میزان آب کمی وارد دریاچه سد شود و همین مسئله باعث خشکی و از مدار خارج شدن این سد مهم بعد از سال‌ها شود.

سد شاه قاسم که از اوایل سال‌های 95 تاکنون همیشه پر آب بوده و حتی در باران سیل‌آسای سال 98 این سد رشته کرد و در سال‌های اخیر نیز مملو از آب بود در سالاری به دلیل توسعه نیافتن خط انتقال آب رودخانه دشت روم به دریاچه سد و حتی خشک‌سالی متوالی دو سه سال اخیر در مرز خط قرارگرفته است.

این سازه آبی که در سال ۱۳۷۶ به‌منظور آبیاری حدود هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین‌های اطراف سد، ذخیره آب‌های فصلی و به‌عنوان یک مکان گردشگری و زیست‌گاه پرندگانی ازجمله حواصیل، مرغابی احداث شد و در پایین‌دست آن هشت حلقه چاه تأمین آب آشامیدنی شهر یاسوج قرار دارد اینک چشم‌انداز خوبی برای رونق آن ترسیم‌شده است.

با بهره‌برداری از این طرح افزون بر ایجاد بستر بهبود معیشت ساکنان روستاهای علی‌آباد، چنارستان، بخشی از سرآبتاوه، مور دراز و چند روستای دیگر از طریق کشاورزی در پایین‌دستش بستری برای گردشگری و درآمدزایی از این طریق محسوب می‌شد.

فاجعه زیست‌محیطی در پایتخت طبیعت ایران

حال در تازه‌ترین شواهد شاهد خشک‌سالی این سد و از مدار خارج شدن آن هستیم و در همین رابطه آرش مصلح مدیرعامل آب و منطقه ای استان در گفتگو با رسانه‌ها گفته است؛ در حال حاضر میزان ذخیره آب سد شاه قاسم به دو درصد رسیده است، درحالی‌که این میزان در مدت مشابه سال قبل 80 درصد بود و با این شرایط خشک شدن سد در آینده‌ای نزدیک دور از انتظار نیست.

مسئله‌ای که نشان از وضعیت بغرنج این سد و خشک‌سالی آن می تواند ضربات بدی به اکوسیستم منطقه وارد کند، خشک‌سالی سد استراتژیک شاه قاسم بعد از یک دهه، هرچند در این راستا مسئولان در پی انتقال آب رودخانه دائمی دشت روم به این سد برای پرآب همیشگی آن هستند، اما این مسئله بسیار پر هزینه به نظر می رسد.

مرگ تلخ سد شاه‌قاسم!

وی در ادامه به امثال آب رودخانه دشت روم به این سد اشاره داشته و بیان کرده است: ۱۰۰ میلیارد ریال از محل منابع مالی ملی و ۴۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات استانی برای اجرای طرح انتقال آب رودخانه دشت روم به سد خاکی شاه قاسم اختصاص‌یافته است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد بابیان اینکه پس از جذب این منابع مالی و انجام مراحل قانونی مناقصه اجرای این طرح با سرعت خوبی در حال اجراست، ابراز داشته است: امید می‌رود با بهره‌برداری از این طرح که تا پایان سال جاری محقق می‌شود از سال آینده دیگر شاهد کم‌آبی سد خاکی شاه قاسم نباشیم.

وی تأکید کرد: آب رودخانه دشت روم که از نزدیکی سد شاه قاسم می‌گذرد بدون استفاده برای مردم استان وارد رودخانه کارون می‌شود و بر اساس این طرح به شکل ثقلی و بدون پمپاژ در سال‌های کم‌آبی به سد شاه قاسم منتقل می‌شود.

خشکسالی بی‌رحم می‌تازد؛ سد شاه‌قاسم هم تسلیم شد!

با توجه به خشک‌سالی‌های متوالی، کاهش آورد حوزه آبریز سد شاه قاسم و با توجه به درخواست کشاورزان اراضی پایین‌دست سد، این طرح پس از انجام مطالعات اولیه توسط مهندسان مشاور به‌منظور مهار سیلاب رودخانه دشت روم در برنامه اجرا قرارگرفته است.

مصلح در ادامه نیز همچنین به کاهش ذخایر سد کوثر گچساران اشاره کرد و افزود: میزان ذخیره آب سد کوثر به 78 درصد رسیده، درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل 97 درصد بود و سد چم شیر نیز با کاهش حجم ذخیره مواجه بوده و میزان ذخیره آن به 26 درصد رسیده که در مدت مشابه سال قبل بیش از 30 درصد بود.

باید بدانیم که بر اساس آمایش ذخیره‌گاه دریاچه‌های سدهای استان، حجم سد کوثر گچساران 580 میلیون مترمکعب و سد شاه قاسم یاسوج نیز 10 میلیون مترمکعب است، سد کوثر که آب آشامیدنی 20 شهر و دو هزار روستا در استان‌های جنوبی کشور شامل کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، خوزستان، هرمزگان و فارس را تأمین می‌کند و همچنین بخشی از نیازهای آب کشاورزی و صنعتی گچساران را نیز مرتفع می‌کند یکی از سدهای مهم در حوزه آبریز جنوب کشور است که از اهمیت بالای در این استان‌های جنوب غربی برخوردار است.

حال که خبر از خشک‌سالی و از مدار خارج شدن سد شاه قاسم به گوش می‌رسد مسئولان باید با ارائه طرح‌های بلندمدت درزمینهٔ پروژه‌های آبی در شهر یاسوج اقدام اساسی داشته باشند و از منابع آبی جدید مانند آب‌های زیرزمینی و پروژه‌های انتقال آب بهره کافی را ببرند.

هرچند که به گفته اقلیم شناسان و مسئولان هواشناسی و کارشناسان، دوره کمینه خشک‌سالی کشور به پایان رسیده، اما نباید از خطرات پدیده‌های هواشناسی و دست‌کاری برخی کشورها در سامانه‌های بارشی غافل ماند، چند سالی که پدیده ابر دزدی و حتی مسائل اقلیمی دامن گیر ایران شده و باعث شده که استان‌های که بیشترین حوزه آبریز کشور را داشتند امروز به مرور در رمزه کم بارش ترین نقاط قرار بگیرند که استان کهگیلویه وبویراحمد نیز یکی از آن استان‌ها بوده که سال گدشته با کاهش 48 درصدی بارش‌ها روبه‌رو بوده است.

انتهای خبر/

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!