رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
دوشنبه 1404/06/17 Monday - 2025 08 September الاثنين ، 16 ربيع الأول ، 1447
ساعت
1404-06-17 09:23 شماره خبر : 15661
گفتگوی تفصیلی؛

هفته وحدت یک تقارن تاریخی را به نمادی از هم‌بستگی امت اسلامی تبدیل می‌کند که این نه تنها یک حرکت تقویمی، بلکه یک استراتژی عمیق برای مقابله با توطئه‌های تفرقه‌افکنانه است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی‌صالح موسوی‌اعظم در گفتگویی تفصیلی با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی صبح زاگرس در رابطه با هفته وحدت به ضرورت، ابعاد مختلف و تاثییرات آن پرداخت. 

صبح زاگرس: هفته وحدت که حدفاصل ۱۲ تا ۱۷ ربیع‌الاول را شامل می‌شود، از کجا نشأت گرفت و چرا این نام‌گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است؟

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی‌اعظم: ریشه‌های تاریخی این نام‌گذاری به اختلاف نظر روایات در مورد تاریخ ولادت پیامبر اکرم (ص) بازمی‌گردد. اهل سنت عموماً دوازدهم ربیع‌الاول را و شیعه هفدهم ربیع‌الاول را تاریخ ولادت می‌دانند. امام خمینی (ره) با دوراندیشی و ژرف‌نگری خاص خود، این پنج روز را هفته وحدت نامیدند تا این اختلاف نه‌تنها به عامل تفرقه تبدیل نشود، بلکه به فرصتی برای همگرایی و تأکید بر مشترکات بدل شود. اهمیت این نام‌گذاری در آن است که یک تقارن تاریخی را به نمادی از هم‌بستگی امت اسلامی تبدیل می‌کند که این نه تنها یک حرکت تقویمی، بلکه یک استراتژی عمیق برای مقابله با توطئه‌های تفرقه‌افکنانه است.

خداوند متعال در سوره آل‌عمران، آیه ۱۰۳ می‌فرماید: تمسک جستن به ریسمان الهی و پرهیز از تفرقه را، اصل اساسی در سعادت و استقامت جامعه اسلامی قرار می‌دهد. پیامبر اکرم (ص) نیز در موارد متعددی، بر حفظ انسجام و برادری بین مسلمانان تأکید فرموده‌اند. بنابراین، هفته وحدت صرفاً یک تقویم یادبود نیست، بلکه فرصتی است برای بازخوانی این آموزه‌های بنیادین و تلاش عملی برای تحقق وحدت در جامعه است. 

صبح زاگرس: اشاره به آیات قرآن و سیره نبوی، اهمیت این موضوع را برجسته می‌کند. آیا می‌توانید به صورت مشخص‌تر به برخی از این ریشه‌ها اشاره کنید و توضیح دهید که چگونه این مفاهیم در طول تاریخ اسلام، الهام‌بخش مسلمانان بوده‌اند؟ 

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: آیات دیگری نیز به ضرورت اتحاد و پرهیز از اختلافات اشاره دارند. برای مثال در سوره حجرات آیه ۱۰ که پیوند ایمانی را اساس برادری و اخوت بین مومنان معرفی می‌کند و وظیفه اصالح ذات‌البین را بر عهده آنان می‌گذارد.

در سیره پیامبر (ص) نیز نمونه‌های فراوانی از تلاش برای ایجاد وحدت و همبستگی وجود دارد. پیمان اخوت بین مهاجرین و انصار و عقد پیمان با یهودیان مدینه در ابتدای هجرت نشانه‌هایی از تلاش ایشان برای ایجاد یک جامعه چندبافته و واحد است.

همچنین، خطبه‌های پیامبر (ص) در حجةالوداع، که بر حقوق مسلمانان بر یکدیگر و حرمت خون و مال آنان تاکید داشت، در راستای تقویت همین روحیه وحدت بود. این آموزه‌ها مبنای اتحاد مسلمانان در طول تاریخ بوده و همواره منبع الهام برای تلاش در جهت حفظ انسجام امت اسلامی بوده‌اند.

صبح زاگرس: سخنان شما نشان می‌دهد که وحدت، مفهومی چند وجهی است، آیا می‌توانیم این ابعاد  را بیشتر شکافته و تبیین کنیم؟ منظور از وحدت مذهبی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در بستر امت اسلامی چیست؟ 

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: وحدت اسلامی، مفهومی جامع است که در ابعاد مختلف نمود پیدا می‌کند، این بُعد به معنای احترام متقابل بین مذاهب اسلامی، پرهیز از تکفیر و اهانت به مقدسات یکدیگر، و تمرکز بر مشترکات اعتقادی و فقهی است. منظور از آن، تحمیل یک مذهب خاص بر دیگران نیست، بلکه پذیرش تنوع در چارچوب اصول مشترک است. از طرفی وحدت اجتماعی که این بُعد، به معنای برادری و همبستگی بین تمام مسلمانان، فارغ از نژاد، زبان، قومیت و جغرافیای سکونت است. همچنین وحدت سیاسی که این بُعد، به معنای هم‌گرایی در مواجه با چالش‌های جهان اسلام، اتخاذ موضع مشترک در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، و تلاش برای استقلال و عزت سیاسی امت اسلامی است.

بعد دیگر وحدت فرهنگی است این بُعد، به معنای حفظ میراث غنی اسلامی، ترویج علم و دانش و مقابله با جریان‌های فرهنگی بیگانه و مخرب است. این وحدت، به معنای یکسان‌سازی فرهنگی نیست بلکه احترام به تنوع فرهنگی در چارچوب ارزش‌های اسلامی و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی مشترک برای پیشرفت است.

صبح زاگرس: با وجود این آموزه‌های روشن، باز هم شاهد بروز شکاف‌ها و اختلافات در جهان اسلام هستیم، به نظر شما، چه عواملی باعث ایجاد این تفرقه و موانع اصلی در راه تحقق وحدت اسلامی هستند؟

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: متأسفانه، جهان اسلام همواره با چالش‌های متعددی در مسیر تحقق وحدت روبه‌رو بوده و است. برخی از مهم‌ترین این موانع عبارتند از: جهل و ناآگاهی که به عدم شناخت صحیح از آموزه‌های دینی و تاریخی برمی‌گردد همچنین ندانستن ابعاد عمیق وحدت که یکی از اصلی‌ترین دلایل اختلافات است.

دیگری تعصبات کور که تعصبات قبیله‌ای، نژادی، مذهبی و سیاسی، که بدون منطق و بر اساس احساسات شکل می‌گیرد این امر مانعی جدی در برابر وحدت است. نقش استعمار و قدرت‌های خارجی را نباید نادیده گرفت، قدرت‌های استعماری در طول تاریخ همواره تلاش کرده‌اند با ایجاد تفرقه و اختلاف در میان مسلمانان سلطه خود را حفظ کنند. 

جریان‌های افراطی و تکفیری که با تفاسیر انحرافی از دین، دیگر مسلمانان را تکفیر کرده و به جان هم می‌اندازند، این‌ها مخرب‌ترین عامل تفرقه در عصر حاضر هستند. این گروه‌ها، با نام دین، ناامنی و ویرانی را در جهان اسلام گسترش می‌دهند، مهم‌تر از همه اختلافات سیاسی و اقتصادی که به رقابت‌های منطقه‌ای، منافع اقتصادی و اختلافات سیاسی بین دولت‌ها و ملت‌های اسلامی است.

صبح زاگرس: با توجه به این موانع، چه راه‌کارهایی برای تقویت وحدت اسلامی و عبور از این چالش‌ها پیشنهاد می‌کنید؟

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: تحقق وحدت، نیازمند یک تلاش مستمر و چند وجهی و نیازمند همت جمعی است.

صبح زاگرس: اگر بخواهیم به صورت ملموس‌تر به فواید وحدت در جهان اسلام اشاره کنیم، این آثارو برکات در چه حوزه‌هایی نمود پیدا می‌کنند؟ 

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: آثار و برکات وحدت بین مسلمان بسیار گسترده و برای ادامه و پیروزی حیاتی هستند. وحدت موجب تقویت ایمان، انسجام روحی و ایجاد حس آرامش و امنیت در جامعه اسلامی می‌شود. زمانی که مسلمانان احساس کنند که در کنار یکدیگر هستند ترس و ناامیدی از دل‌ها رخت برمی‌بندد. کشورهای اسلامی با اتحاد و همدلی می‌توانند در برابر فشارهای دشمنان ایستادگی کرده و منافع خود را حفظ کنند. مهمترین ثمره وحدت توانایی مقابله با طرح‌ها و توطئه‌های دشمنان اسلام است.  

صبح زاگرس: با توجه به شرایط کنونی جهان اسلام، نقش هفته وحدت در این برهه حساس چیست؟ 

حجت‌الاسلام موسوی‌اعظم: در شرایط کنونی جهان اسلام، که بیش از هر زمان دیگری نیازمند انسجام و اتحاد است نقش هفته وحدت پررنگ‌تر از گذشته می‌شود. این هفته، فرصتی است تا تجدید پیمان با آرمان وحدت، مسلمانان با یادآوری اهمیت وحدت، بار دیگر با آرمان‌های برادری و همبستگی تجدید پیمان کنند. ما می‌بایست با تبیین پیامدهای ویران‌گر تفرقه‌افکنی، به خصوص توسط گروه‌های افراطی، مردم را نسبت به این پدیده حساس کنیم. وحدت می‌تواند نمادی از امید به آینده‌ای روشن‌تر و امت واحده اسلامی باشد.

 

انتهای خبر/

 

 

 

 

 

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!