هشدار درباره فرسایش فرهنگی در شادهای قوم لُر

فرهنگ‌زدایی در جشن‌های عروسی؛

هشدار درباره فرسایش فرهنگی در شادهای قوم لُر

عروسی‌های یاسوج تبدیل به میدان رزم تهاجم فرهنگی غرب شده است. نفوذ ضدفرهنگی بلاگرها و اکنون پدیده دی‌جی‌های زن در مراسمات عروسی با سکوت نهادهای ناظر، در حال تخریب ساختار سنتی و مذهبی استان است؛ اقدامی که نیازمند واکنش فوری است

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»؛ استان کهگیلویه و بویراحمد، به ویژه مرکز آن، شهر یاسوج و قوم لُر همواره به عنوان یکی از سنگرهای حفظ اصالت‌های فرهنگی و مذهبی ایران شناخته شده است. با این حال، در سال‌های اخیر، جشن‌های عروسی که آینه‌ تمام‌نمای هویت جمعی و پیوند نسلی محسوب می‌شوند، به عرصه‌ای برای ظهور پدیده‌هایی تبدیل شده‌اند که بنیادهای اخلاقی و اجتماعی این منطقه را به چالش کشیده‌اند.

یکی از بارزترین تغییرات مشاهده شده در سطح استان به خصوص در فضای مجازی و تبلیغات بلاگرها، جایگزینی نمادهای اصیل شادی با الگوهای مصرفی و نمایشی است. ظهور اینفلوئنسرها و بلاگرهای رقص در فضای مجالس، به ویژه عروسی‌ها، نه تنها جنبه نمایشی و تظاهری هزینه‌ها را افزایش داده، بلکه ارزش‌های سنتی رقص و شادی محلی را نیز به حاشیه رانده است.

این امر موجب شده است تا نسل جوان، به جای تمرکز بر آداب و رسوم اصیل، شیفته بازتولید کلیشه‌های سطحی و وارداتی از فضای مجازی شوند. این پدیده، عمق فرهنگی جشن را تقلیل داده و آن را به یک نمایش عمومی برای کسب لایک و فالوور تبدیل کرده است.

تأثیر این روند بر سرمایه فرهنگی محلی قابل ملاحظه است؛ در حالی که شادی‌های سنتی دارای ریتم‌ها و رقص‌های خاص با مفاهیم درون‌زا بوده‌اند، اکنون شاهد جایگزینی این مفاهیم با حرکات فاقد عمق معنایی و صرفاً جهت نمایش بصری هستیم.

تغییر چشمگیر در پوشش محلی نیز یکی دیگر از شواهد این نفوذ است. در گذشته، خانواده‌ها با افتخار به استفاده از لباس‌های فاخر و اصیل محلی در مراسمات می‌بالیدند. اما اکنون، گرایش فزاینده به سمت پوشاک رسمی اروپایی مانند کت و شلوارهای مد روز و لباس‌های مجلسی غربی در میان دامادها، عروس‌ها و حتی مهمانان، نمادی از سلب تعلق هویتی است.

این تغییر فاحش را نباید صرفاً یک انتخاب مد بدانیم؛ این تغییر در واقع نشان‌دهنده اولویت دادن به مرجعیت فرهنگی غرب در مقابل میراث بومی است که زنگ خطر را برای تضعیف میراث ناملموس استان به صدا درآورده است.

نگران‌کننده‌ترین و از نظر قانونی حساس‌ترین پدیده، فعالیت عمومی «دی‌جی‌های زن» در محیط‌هایی است که پیش از این به شدت بر اساس موازین شرعی و عرفی جامعه سنتی مدیریت می‌شدند. فعالیت علنی این افراد در شهر کوچکی چون یاسوج، که از لحاظ اجتماعی و مذهبی محافظه‌کار است، یک دوگانگی ساختاری عمیق ایجاد کرده است.

این پدیده نه تنها با اصل «عفت عمومی» که یکی از ستون‌های نظم اجتماعی در این مناطق است، در تعارض آشکار قرار دارد، و می‌تواند به طور مستقیم موجب تضعیف اقتدار فرهنگی نهادهای مسئول شود.

دی‌جی‌های زن با صفحه‌های عمومی و درآمدهای میلیونی با درج شماره تماس جهت رزرو در مراسمات، از این‌ها هم که بگذریم حضور جوانان و نوجوانانی و خردسالانی که در این مراسمات حضور دارند و به تدریج این افراد را الگویی برای آینده خود قرار می‌دهند.

از منظر حقوقی، این فعالیت‌ها در تضاد مستقیم با برخی قوانین جاری کشور در خصوص اختلاط و موسیقی در مجالس عمومی قرار دارد و نیازمند بازنگری جدی نهادهای نظارتی است. این روند (رقص‌های سطحی، تقلید کورکورانه از پوشش، و تسهیل فعالیت‌های فرهنگی مغایر با عرف) نشان‌دهنده یک فرسایش تدریجی در سرمایه اجتماعی و اخلاقی در استان است.

در واقع، این پدیده یک تهاجم فرهنگی نرم است که از طریق ساده‌ترین و عمومی‌ترین بستر اجتماعی یعنی مراسمات ازدواج، در حال رخنه است. این نرم‌افزاری شدن فرهنگ، مقاومت در برابر آن را دشوارتر می‌سازد، زیرا تبدیل به امری عادی و انتخابی شخصی معرفی می‌شود، در حالی که ریشه‌های آن کاملاً از بیرون دیکته شده است.

گزارش‌ها و مشاهدات میدانی و در بستر فضای مجازی حاکی از آن است که اگر این گرایش‌ها بدون کنترل باقی بمانند، هویت منحصر به فرد کهگیلویه و بویراحمد در معرض خطر انزوای فرهنگی قرار خواهد گرفت.

پیشگیری از تبدیل شدن شهر یاسوج به محلی برای عادی‌سازی ناهنجاری‌های اجتماعی، از طریق رسانه‌های بومی و تأکید بر ارزش‌های اصیل، یک ضرورت ملی و منطقه‌ای است، باشد که مسئولان تمهیدات لازم جهت جلوگیری از گسترده‌شدن این ناهنجاری‌ها را صورت دهند.

انتهای خبر/