رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
شنبه 1404/06/29 Saturday - 2025 20 September السبت ، 28 ربيع الأول ، 1447
ساعت
1404-06-29 13:47 شماره خبر : 15933
حاشیه‌نشینی بلای جان یاسوج می‌شود؛

پدیده حاشیه‌نشینی سال‌هاست که زندگی ساکنان بخش قابل توجهی از جمعیت کهگیلویه و بویراحمد و مرکز استان را تحت تاثیر قرار داده و این پدیده ناموزون نیازمند چاره‌اندیشی جدی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» پدیده حاشیه‌نشینی سال‌هاست که زندگی ساکنان بخش قابل‌توجهی از جمعیت شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد از جمله شهر یاسوج را تحت‌تأثیر قرار داده و این پدیده ناموزون نیازمند چاره‌اندیشی جدی برای کاهش آسیب‌ها و پیامدهای ناشی از آن است. پیامدهای اجتماعی که بیشتر منجر به خودکشی، اعتیاد و حتی قتل و مسائل دیگر فرهنگی شده است.

شهر یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، این روزها با پدیده‌ای نگران‌کننده حاشیه‌نشینی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ رشد سریع و بی‌رویه حاشیه‌نشینی که همچون سایه‌ای تیره، امنیت، بهداشت و توسعه متوازن این شهر را تحت تأثیر قرار داده است، وجود چندین منطقه در چهار این شهر و الحاق آنان به مرکز استان نیز بر این مسئله سایه افکنده است.

حاشیه‌نشینی؛ چالش بزرگ کلانشهر شدن یاسوج

مناطق حاشیه‌نشین در اطراف یاسوج، به ویژه در محله‌هایی مانند «مهریان، مادوان، بلهزار و همچنین اکبرآباد، نجف آباد و حتی سروک؛ سرآبتاوه و حتی شرف آباد به سرعت در حال گسترش است. این مناطق که اغلب فاقد کمترین استانداردهای زندگی شهری هستند، به کانون چالش‌های متعددی تبدیل شده‌اند.

از سویی دیگر ساخت‌وسازهای غیرمجاز، خانه‌هایی که بدون مجوز و غالباً بر روی زمین‌های ناامن و شیب‌دار ساخته شده‌اند و هر لحظه خطر رانش زمین ساکنان آنها را تهدید می‌کند نیز بر این حاشیه‌نشینی سایه افکند و آینده‌ای نگران‌کننده را برای یاسوج تداعی کرده است.

از سویی دیگر نرخ بیکاری بالا در این مناطق، منجر به گسترش فقر و در برخی موارد، روی‌آوردن ساکنان به مشاغل کاذب همچون مواد مخدر و دیگر مشکلات شده است.

یاسوج زیر سایه حاشیه نشینی

ریشه این حاشیه‌نشینی گسترده را باید مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهر دانست که به دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی، نبود اشتغال پایدار و کمبود امکانات در روستاهای استان، ساکنان آنها را به امید زندگی بهتر به سمت یاسوج سوق داده است.

از سویی دیگر فقدان برنامه‌ریزی مسکن حتی اجرای متوازن طرح هادی در این مناطق باعث شده که ناتوانی اقتصادی بسیاری از خانوارها در تملک مسکن در بافت اصلی شهر، آنها را به سمت حاشیه و ساخت خانه‌های ارزان‌قیمت سوق دهد که همین مسئله باعث ایجاد خانه‌های ناهموار و بعضاً خیابان‌های باریک و پر دردسر شود.

نگرانی از رشد کمّی حاشیه‌نشینی در یاسوج

همچنین ضعف در اجرای قوانین عدم برخورد قاطع و برنامه‌ریزی نشده با ساخت‌وسازهای غیرمجاز درگذشته، به گسترش این پدیده دامن زده است و این پدیده، تبعات گسترده‌ای برای کل شهر یاسوج به همراه داشته است.

در همین راستا باید بدانیم که افزایش ناامنی‌های اجتماعی را نیز باید به این حاشیه‌نشینی ربط داد؛ به گفته مسئولان انتظامی، برخی از این مناطق به پناهگاهی برای اراذل اوباش و همچنین بزهکاران تبدیل شده است.

از سویی دیگر فشار بر زیرساخت‌های شهری نیز برای این مردم دردسرساز بوده و شبکه‌های آب، برق و ترافیک شهر یاسوج برای جمعیت کنونی طراحی نشده و این افزایش جمعیت، فشار مضاعفی بر این زیرساخت‌ها وارد کرده است.

همچنین تشدید بحران‌های بهداشتی و محیط زیستی؛ دفن غیربهداشتی زباله و آلودگی منابع آب، سلامت عمومی را در معرض تهدید قرار داده است و این حاشیه‌نشینی به قوی کمر یاسوج را خم کرده است.

 تدوین «طرح جامع ساماندهی حاشیه‌نشینی یاسوج»

استاندار کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با خبرنگاران با پذیرش عمق بحران حاشیه‌نشینی، از تدوین «طرح جامع ساماندهی حاشیه‌نشینی یاسوج» خبر داد و گفت: «این طرح در سه محور پیشگیری از گسترش حاشیه‌نشینی، توانمندسازی ساکنان و نوسازی بافت‌های فرسوده در دست اجراست.»

وی همچنین به همکاری دستگاه‌های اجرایی از جمله بنیاد مسکن، اداره راه و شهرسازی و فرمانداری برای حل این معضل اشاره کرد.

در همین زمینه فتاح محمدی معاون سیاسی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در نشست کارگروه حاشیه‌نشینی شهر یاسوج با تشریح وضعیت آسیب‌های اجتماعی در استان، بر ضرورت شناسایی و رسیدگی به مناطق پرخطر تأکید کرد. 

حاشیه‌های یاسوج در محرومیت

وی از شناسایی چهار منطقه در استان، شامل دو منطقه در شهر یاسوج و دو منطقه در شهرستان‌های اطراف، به‌عنوان کانون‌های اصلی آسیب‌های اجتماعی به‌عنوان پایلوت تأکید کرد.

معاون سیاسی و امنیتی استانداری کهگیلویه و بویراحمد موضوع شناسایی آسیب‌های اجتماعی در مناطق مختلف به‌خصوص مناطق قرمز شهر یاسوج را به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی در مقابله با آسیب‌های اجتماعی برشمرد و به کمبود نیروهای حمایتی و ظرفیت محدود ادارات در این زمینه اشاره کرد و گفت: اولین اولویت ما در بحث آسیب‌های اجتماعی، موضوع آسیب‌های اجتماعی است و در این زمینه با کمبود نیروهای حمایتی و ناچیز بودن ظرفیت ادارات و کمبود اعتبارات و امکانات مواجه هستیم.

وی پیشنهاد برگزاری جلسه‌ای با دستگاه‌های مرتبط را مطرح کرد تا با مدیریت و برنامه‌ریزی، اعتبارات لازم برای اجرای طرح‌های مقابله با آسیب‌های اجتماعی تخصیص یابد.

زخم‌های باز توسعه نیافتگی؛ حاشیه‌نشینی در دل کوهستان

محمدی لزوم ارزیابی و نظارت مستمر بر اجرای برنامه‌ها را موردتوجه قرارداد و گفت: باید وضعیت موجود را با وضعیت مطلوب مقایسه کنیم، موانع و مشکلات (مالی وغیره) را شناسایی کرده و بر اجرای برنامه‌ها نظارت داشته باشیم.

معاون استاندارهمچنین به اهمیت تدوین طرح جامع برای مناطق مشخص شده اشاره کرد و افزود: باید یک طرح جامع و دقیق برای مناطق مشخص شده تدوین کنیم، با تعیین دستور کار و مسئولیت‌های مشخص کار را پیش گیریم. 

وی به مهاجرت به شهرها و مراکز استان به عنوان یکی از عوامل تشدید آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد.

محمدی با انتقاد از مسئولان به جهت عدم ساخت و احداث زیرساخت‌های مناسب برای ورزش جوانان گفت: در هیچ‌کدام این شهر جایی برای ورزش، تفریح، مطالعه و... برای جوانان وجود ندارد، پارکی که مادر بتواند دست کودک خود را گرفته و به آن مکان برای تفریح برود و یا چمنی که نوجوان بتواند در آن انرژی خود را با ورزش تخلیه کند.

وی در پایان ضمن اشاره به‌ضرورت تمرکز بر یک محله به‌عنوان پایلوت و تدوین طرح جامع متناسب با زیست‌بوم و شغل، بر تفکیک اقدامات فرهنگی و زیرساختی که نیازمند اعتبار است و همچنین اهمیت نظارت بر اجرا تا انتها، مشارکت مردمی و نهادهای دولتی، و استفاده از ظرفیت مردم در حمایت مالی و برنامه‌ریزی تأکید کرد.

پشت دیوارهای بلند یاسوج؛ زندگی در سایه فقر و محرومیت

همچنین در این زمینه فرج‌زاده مدیرکل امور شهری و شهرداری‌های استانداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: در شهر مادوان که اکنون محله خوانده می‌شود زیرساخت‌های مناسبی وجود دارد، باید گفت بخش اعظم مشکلات و آسیل‌های اجتماعی در این محله فقر مردم است. این منطقه در جدول قرمز است، چون خانوارها در این مناطق فقیر هستند، منطقه تل خسرو تارنجی است چون مردم ساکن تل خسرو یک پله از مردم مادوان از نظر اقتصادی بالاتر هستند.

یاسوجی که نمی‌بینیم؛ نگاهی به زندگی ساکنان حاشیه شهر

وی بیان داشت: این امر به‌شدت نیازمند مصوبات و تصمیم‌هایی است که به‌صورت پایدار یک الی دو دهه‌ای باشد، نه اینکه سلیقه‌ای باشد و با تغییر مدیران تصمیم‌ها رو به فراموشی و جای خود را به تصمیمات جدید دهد؛ که در این راستا خواهشمندم فضاهای موردنیاز را بر اساس نیاز منطقه جهت اجرا در اختیار قرار دهید .

براساس آمارهای موجود اکنون بیش از ۱۰۰ هزار نفر در حاشیه شهر یاسوج زندگی می کنند و این در حالی است که بیش از ۱۰ درصد جمعیت استان در حاشیه شهرها زندگی می کنند که بیشتر جمعیت حاشیه نشین این استان در شهرهای یاسوج و گچساران هستند.

انتهای خبر/

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!