آغاز برداشت بلوط از جنگل‌های بهمئی

برداشت میوه جنگلی بلوط از جنگل‌های بهمئی هرساله از نیمه اول آبان ماه آغاز و تا اواخر آذرماه ادامه دارد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»؛ بلوط نام نوعی درخت و میوه باپوستی سخت هست و درخت بلوط، درختی جنگلی است که بیشتر در مناطق کوهستانی و همچنین نقاط گرمسیری می‌روید. عشایر شهرستان بهمئی که سال‌های سال هم‌جواری با درختان بلوط را در زندگی با خود به همراه داشته‌اند همواره در کاشت و نگهداری از این درختان نقش مهمی ایفا کردند.

فصل پاییز در میان مردم عشایر زاگرس نشین همواره با برداشت بلوط‌هایی همراه بوده است که عمر برخی از درختان آن به بیش از ۲۰۰ سال هم می‌رسد . درختان بلوط پس از کاشت و بعد از حدود ۳۰ سال به مرحله ثمر دهی می‌رسند و میوه‌های آن‌ها هم به روش‌های گوناگونی مورداستفاده مردم ساکن این مناطق قرار می‌گیرد .

برداشت میوه بلوط از هزاران درخت بلوط از جنگل‌های کو‌ه‌های سر به فلک کشیده ماغر، ساولک، حاتم، ریزک و تنبلان در رشته‌کوه‌های زاگرس آغازشده است که از هر درخت به‌طور متوسط سالانه ۲۰ کیلوگرم بلوط برداشت می‌شود که ۸۰ درصد میوه برداشت‌شده برای مصرف دام و بقیه جنبه خوراکی دارد.

خواص میوه بلوط

از میوه درخت بلوط علاوه بر تهیه نان محلی به‌نام «کلگ» از پوست آن ماده‌ای به‌نام «جفت» در صنایع دارویی نیز استفاده می‌شود. نان محلی (کلگ) تهیه شده از میوه بلوط با انواع غذاها به‌ویژه آبگوشت، کله‌پاچه، ماست و دوغ صرف می‌شود.

تهیه آرد و پخت نان از میوه بلوط یکی از روش‌های متداول و قدیمی استفاده از این محصول طبیعی است که از زمان‌های گذشته استفاده می‌شود که دارای خواص بسیار زیادی هم هست. پخت نان بلوط و تسکین درد‌های گوارشی ازجمله کاربرد‌های بلوط در زندگی زاگرس نشینان است.

میوه بلوط، دارای نشاسته، پروتئین، قند‌های مختلف مخصوصاً کوئرسیت، مادهٔ روغنی و تانن است. برگ و پوست درخت بلوط هم تانن ویژه‌ای به‌نام اسید کوئرسی تا نیک محلول در آب، نوعی قند به‌نام کوئرسیت، یک مادهٔ تلخ به‌نام کوئرسیتین، لعاب و یک مادهٔ قرمز به‌نام قرمز بلوط دارد.

میوه خوراکی بلوط در تقویت بدن، درمان ضعف عمومی، کم‌خونی و به‌ویژه درمان اسهال مؤثر است همچنین بوط برای درمان آماس زخم دار روده بزرگ، بیماری‌های میکروبی، ویروسی و قارچی، زخم‌های سرطانی، زخم‌های چرکین و ترشح دار، زرد زخم، اگزما، زخم‌های واریسی، بواسیر، خونریزی‌ها و حتی خونریزی بینی مفید است.

کباب بلوط، آئینی در میان عشایر زاگرس نشین

یکی از آئین‌هایی که در بین عشایر زاگرس نشین مرسوم هست دورهمی های آن‌ها به‌صرف بلوط کباب شده است که نه‌تنها صمیمت خاصی به فضای خانواده و ایل می‌دهد بله اهمیت میوه این درخت برای همه آشکار می‌شود.

در فصل پاییز که می‌شود مردم در روستا‌های حاشیه جنگل‌های بلوط شهرستان بهمئی از پیر و جوان، زن و مرد برای جمع‌آوری این میوه به سمت جنگل می‌روند، این افراد به‌خوبی به ارزش بلوط پی برده‌اند و برای استفاده خود و دام‌هایشان به سراغ بلوط چینی می‌روند البته معیشت ضعیف خانواده‌های ساکن در حاشیه جنگل هم در این موضوع بی‌تأثیر نیست.

زاگرس نشینان، علاوه بر استفاده خود و خانواده‌هایشان بلوط را برای فروش به شهر می‌برند تا بتوانند با فروش آن مقداری پول به دست بیاورند.

درختان بلوط مورد بی‌مهری برخی مردم قرار گرفتند

درختان بلوط که سالیان درازی است با نقش بسیار حساسی که در تعدیل آب‌وهوای رشته‌کوه زاگرس و حیات‌وحش آن داشته‌اند متأسفانه در سالیان گذشته بابی مهری طبیعت و برخی از مردم دچار مشکلات فراوانی شده‌اند .

قطع درختان به بهانه تهیه زغال ، آتش‌سوزی‌های گسترده و نابودی جنگل‌های بلوط در کنار بیماری‌های متعدد در سالیان اخیر موجب شده حجم زیادی از درختان بلوط در سایر رشته‌کوه زاگرس دچار نابودی شوند.

نحوه مصرف میوه بلوط

یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که ممکن است برای هر فرد پیش آید این است که بلوط را چگونه باید مصرف کرد؟

در پاسخ باید بگوییم که آن را می‌توان به‌صورت خام، پخته یا خشک‌شده مصرف کرد. بلوط خام را باید به مدت چند ساعت یا یک‌شب در آب خیس کرد تا تلخی آن از بین برود و قابل‌مصرف شود. بلوط پخته را نیز می‌توان به‌عنوان یک میان وعده فوق‌العاده نوش جان کرد. همچنین بلوط خشک‌شده را می‌توانید به‌صورت آسیاب شده به‌عنوان یک افزودنی در غذاها یا نوشیدنی استفاده کنید.

بلوط یکی از باارزش‌ترین گونه‌های درختی در کشور ایران است که علاوه بر مصرف انسانی برای خوراک دام به شمار می‌رود.