رسول اکرم (ص‌): کمال عقل پس از ایمان به خدا، مدارا کردن با مردم است
جمعه 1404/03/16 Friday - 2025 06 June الجمعة ، 10 ذو الحجة ، 1446
ساعت
1404-03-15 11:47 شماره خبر : 13417
دستان کوچک، بار سنگین زندگی؛

کودکان کار، هر روز در چهارراه‌ها و معابر شهرهای کهگیلویه و بویراحمد دیده می‌شوند؛ کودکانی که به جای بازی و تحصیل، بار سنگین تأمین معاش خانواده را به دوش می‌کشند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» در میان هیاهوی رهگذران و پشت شلوغی چراغ قرمزها دست‌های کوچک پسران و دخترانی با چهره‌های نگران به سمت شما دراز می‌شود. اینجا یاسوج شهری به نسب کوچکی است که پدیده‌ زشت کودکان کار در آن رو به رواج است و در سطح شهر یاسوج تعداد آنان کم نیست.

خیابان، مدرسه‌شان شده؛ گدایی، تکلیف شبشان!

دختربچه‌ها و پسر بچه‌هایی در سنین پایین، وضعیت ظاهری شلخته و سر و رویی کثیف با در دست داشتن فال، گل، اسپند، آدامس، کارت‌های تبلغاتی، شیشه پاک‌کن و اکثرا در مسیرهای شلوغ و بر سر چهار راهی‌ها با قرمز شدن چراغ سد راه هر رهگذری جهت فروش و تکدی‌گری می‌شوند.

کودکانی با آینده‌ای نامعلوم بازمانده از تحصیل هستند، که اکثر آنان از فرت خستگی و شدت گرسنگی با التماس به دنبال رهگذران افتاده تا بتوانند غذایی به دست آورند.

خیابان‌هایی که با وجود این کودکان جلوه بصری زشتی به خود گرفته‌اند، توجه به این نکته نیز بسیار ضروری است، یاسوج شهری کوچک و با تپوگرافی خاص است، شهری که به سبب کوچک بودن آن همه مردم از جهت قومی و قبیله‌ای با همدیگر نسب نزدیک دارند.

در میان شتاب رهگذران و هیاهوی خودروهایی که پشت چراغ قرمز متوقف شده‌اند، پسربچه‌ای با دستانی کوچک اما چهره‌ای فراتر از سنش، پاکت‌های دستمال کاغذی را به سمت شیشه‌های خودروها می‌گیرد.

بعضی نگاهشان را می‌دزدند، برخی سری به نشانه تأسف تکان می‌دهند و عده‌ای هم بی‌آنکه کلامی بگویند، پولی در دستانش می‌گذارند.

برای او، این خیابان تنها یک مسیر عبور و مرور نیست؛ بلکه محلی است برای تلاش، برای بقا. کودکی که شاید هنوز معنای واقعی «کار» را نداند، اما به خوبی با مفهوم «نیاز»آشناست. او تنها نیست؛ در گوشه و کنار شهر، ده‌ها کودک دیگر نیز در چهارراه‌ها، بازارها و معابر عمومی مشغولند، هر کدام با داستانی متفاوت اما با سرنوشتی مشترک.

نقش اتباع در افزایش کودکان کار

حال سئوال اینجاست که این کودکان کار و گردانندگان این گروه‌ها چه کسانی هستند؟

برخی از افراد و رهگذران با ندیده گرفتن آنان، برخی با تندی، تکان دادن سر به نشانه تاسف و عده‌ای نیز بدون آنکه حرفی بزنند از کنار آنان رد می‌شوند، در این میان افراد دل‌رحمی نیز هستند که با ناراحتی و اظهار ترحم نسب به آنان با گذاشتن پولی در دستشان و کشیدن دستی بر سرشان برای آنان دلسوزی می‌کنند.

پدیده کودکان کار در کهگیلویه و بویراحمد، مانند بسیاری از نقاط کشور، به یکی از مسائل اجتماعی مهم تبدیل شده است.

اما این پدیده چگونه شکل گرفته؟ چه عواملی باعث شده که این کودکان، به جای نشستن پشت نیمکت‌های مدرسه، در خیابان‌ها به دنبال لقمه‌ای نان باشند؟ و مهم‌تر از همه، چه راهکاری برای کاهش این مساله وجود دارد؟

کودکان کار؛ قصه‌های غمگینی که هر روز تکرار می‌شوند!

در استان کهگیلویه و بویراحمد، پدیده کودکان کار به یکی از مسائل اجتماعی مهم تبدیل شده است. بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان، تاکنون ۳۰۰ کودک کار و خیابانی شناسایی شده‌اند که بخش عمده‌ای از آنان در شهر یاسوج فعالیت می‌کنند. این آمار، هرچند نگران‌کننده است، اما در عین حال می‌تواند زمینه‌ای برای برنامه‌ریزی بهتر و مداخلات مؤثرتر در جهت کاهش این پدیده باشد.

 کودکی که شاید هنوز معنای واقعی «کار» را نداند، اما به خوبی با مفهوم «نیاز» آشناست. او تنها نیست؛ در گوشه و کنار شهر، ده‌ها کودک دیگر نیز در چهارراه‌ها، بازارها و معابرشهر یاسوج عمومی مشغولند، هر کدام با داستانی متفاوت اما با سرنوشتی مشترک.

کودکان کار، قهرمانان خاموش خیابان‌های یاسوج

پدیده کودکان کار در کهگیلویه و بویراحمد، مانند بسیاری از نقاط کشور، به یکی از مسائل اجتماعی مهم تبدیل شده است.

اما این پدیده چگونه شکل گرفته؟ چه عواملی باعث شده که این کودکان، به جای نشستن پشت نیمکت‌های مدرسه، در خیابان‌ها به دنبال لقمه‌ای نان باشند؟ و مهم‌تر از همه، چه راهکاری برای کاهش این مساله وجود دارد؟

مساله کار کودکان تنها به یک عامل محدود نمی‌شود؛ بلکه مجموعه‌ای از متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی در شکل‌گیری آن نقش دارند. هدایت عظیمی‌فر، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد، در این زمینه توضیح می‌دهد که بیکاری والدین، ناآرامی‌های خانوادگی، مشکلات تحصیلی و حتی کار کردن به عنوان تفریح یا کمک به معیشت خانواده از جمله عواملی است که کودکان را به سوی کار در خیابان سوق می‌دهد.

با این حال، کارشناسان حوزه اجتماعی معتقدند که باید میان کار کودکان و آسیب‌های ناشی از آن تفکیک قائل شد. به بیان دیگر، خودِ کار کردن کودکان الزاما آسیب اجتماعی محسوب نمی‌شود، اما پیامدهای آن می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های جدی شود. در این میان، نبود برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت مهاجرت از روستاها به شهرها، به ویژه در مناطقی مانند یاسوج، باعث شده است که بخش عمده‌ای از کودکان کار از خانواده‌هایی باشند که در حاشیه شهرها سکونت دارند و با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

نقش عموشکیب‌ها در زندگی کودکان کار

مساله کار کودکان تنها به یک عامل محدود نمی‌شود؛ بلکه مجموعه‌ای از متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی در شکل‌گیری آن نقش دارند.

هدایت عظیمی‌فر، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد، در این زمینه توضیح می‌دهد که بیکاری والدین، ناآرامی‌های خانوادگی، مشکلات تحصیلی و حتی کار کردن به عنوان تفریح یا کمک به معیشت خانواده از جمله عواملی است که کودکان را به سوی کار در خیابان سوق می‌دهد.

با این حال، کارشناسان حوزه اجتماعی معتقدند که باید میان کار کودکان و آسیب‌های ناشی از آن تفکیک قائل شد. به بیان دیگر، خودِ کار کردن کودکان الزاما آسیب اجتماعی محسوب نمی‌شود، اما پیامدهای آن می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های جدی شود. در این میان، نبود برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت مهاجرت از روستاها به شهرها، به ویژه در مناطقی مانند یاسوج، باعث شده است که بخش عمده‌ای از کودکان کار از خانواده‌هایی باشند که در حاشیه شهرها سکونت دارند و با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

کودکان کار؛ مهری بر زخم‌های خاموش

چه عواملی سبب شده است که این کودکان به‌جای تحصیل در مدارس و فراگیری دانش به فکر کار کردن در خیابان‌های سرد و نگاه‌های سردتر مردمان هستند.

یکی از مهم‌ترین دلایلی که کودکان را به سمت کار کردن بر سر چهار راه سوق داده‌ فقر است. این کودکان در خانواده‌هایی که وضعیت اقتصادی خوبی ندارند و به دلیل فشارهای مالی مجبور می‌شوند برای کمک به تامین نیازهای زندگی، وارد بازار کار شوند.

همچنین والدین در این خانواده‌ها اغلب از بیماری‌، اعتیاد، ناتوانی جسمی و ... رنج می‌برند، آنان توانایی تامین نیازهای زندگی‌شان را نداشته و مجبور می‌شوند از فرزندان خود کمک بخواهند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی کهگیلویه و بویر احمد با اشاره به مهاجرپذیر بودن شهر یاسوج گفته است:۸۰ درصد از کودکان کار استان در این شهر فعالیت می کند.

هدایت عظیمی فرددر گفتگو با خبرنگاران افزوده است: طی چهار سال گذشته ۲۴۹ کودک کار خیابان ایرانی و ۵۱ کودک کار از اتباع افغانی در کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شده‌اند.

وی تصریح کرده است:بیشتر کودکان کار خیابانی کهگیلویه و بویراحمد در حاشیه شهرها و سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی می‌کنند و فرزندان بی‌سرپرست، بدسرپرست یا دارای سرپرستان غیرموثر هستند.

معاون امور اجتماعی بهزیستی استان با اشاره به فرارسیدن موعد تعطیلی مدارس، بیان کرده است: هرساله و با تعطیلی مدارس شاهد افزایش کودکان کار از روستاهای محروم شهرستان «مارگون»به شهر یاسوج هستیم.

عظیمی فرد تاکید کرده است: طبق روال هر سال با هماهنگی دفتر اجتماعی استانداری کهگیلویه و بویراحمد و مرتبط دستگاه مرتبط که مکلف به کودکان کار هستند ستاد ساماندهی و توانمندسازی کودکان کار خیابانی در استان تشکیل شده است.

وی ادامه داده است:کودکان کار شناسایی شده در کهگیلویه و بویراحمد پسر و سن آنان بین ۱۱ تا ۱۵ سال است که بخش زیادی از کودکان کار استان دارای سرپناه و در کنار پدر و مادر خود زندگی می کردند.

معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان بیان کرده است:براساس قانون برخی دستگاه های اجرایی برای ارائه خدمات به کودکان کار خیابانی وظیفه دارند اما مشارکت آنان در این زمینه نسبی است.

عظیمی فر معتقد است که پدیده کودکان کار خیابانی همچون دیگر آسیب های اجتماعی ریشه در متغیرهای کلان اقتصادی و اجتماعی دارد.

وی تاکید کرده است: کاهش و کنترل کودکان کار خیابانی در کهگیلویه و بویراحمد نیازمند انجام اقدام های فرهنگی جدی تری است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی استان عنوان کرده است: کودکان کار خیابانی کهگیلویه و بویراحمد خدماتی مانند پاک کردن خودرو، واکس زدن کفش و یا کالاهای مصرفی مانند گل می فروشند اگرچه شمار کودکانی که تکدی گری می کنند در استان بسیار کم است.

سکوت ما برابر کودکان کار، خیانت به آینده این سرزمین است!

کیوان آشنا در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» در خصوص وضعیت کودکان کار در استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: بر اساس دستورالعمل‌های سازمان بهزیستی، جلسات متعددی در استانداری با معاونت اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی صورت گرفته است. اما یکی از وظایف شهرداری در این امر تامین فضای ساختمانی و امکانات است.

شهردار یاسوج گفت: سازمان بهزیستی استان نسبت به جمع‌آوری، آموزش، تعلیم و تربیت کودکان کار باید اقدام کنند. باهماهنگی‌های صورت گرفته بین سازمان بهزیستی و شهرداری ساختمان ۱۲۳ سازمان بهزیستی واقع در میدان هفت‌تیر را تجهیز کردیم، با این وجود از سمت سازمان بهزیستی درخواست فضای دیگری صورت گرفت.

وی افزود: ما نیز در اسرع وقت از طریق بخش خصوصی فضای ساختمانی دیگری را اجاره و در حال تجهیز آن هستیم تا در اختیار سازمان بهزیستی جهت بهره‌برداری قرار دهیم، در این مکان‌ها فضای آموزشی، ورزشی، فرهنگی و ... جهت رشد این کودکان وجود دارد.

آشنا گفت: پیرو همه این موارد ما با کودکان کار برخوردهای دوستانه‌ای داشته‌ایم، آنان را به این مکان‌ها انتقال دادیم‌، لذا این افراد مایل به بودن در این مکان‌ها نبوده و از آن راضی نیستند علت را هم آنگونه بیان می‌کنند که درآمد ما از این کار چند صد برابر چیزی است که شما در اختیار ما قرار‌ می‌دهید.

چشمانی که از کودکی جا ماندند

وی افزود: این امر باعث فراری شدن و آسیب‌های اجتماعی بیشتر این افراد به طمع کسب درآمد بیشتر خود است. طبعاتی که نه تنها برای خود بلکه برای سایر افراد در اجتماع نیز می‌توانند مضر و خطرآفرین باشند.

شهردار یاسوج گفت: به گفته و مطالعات کارشناسان در سازمان بهزیستی این افراد بصورت باندی و گروهی توسط افراد سودجو در حال هدایت هستند، کارشناسان در جلسات این افراد را افرادی حساس دانستند و بیان داشتند که شهرداری با این افراد نباید برخورد تند و نابهنجاری داشته باشد.

عموشکیب‌ها و کودکان بی‌رؤیا

وی افزود: که این موضوع دست شهرداری را بسیار بسته نگاه داشته است، بیش‌از صدها مورد توسط شهرداری جمع‌آوری و به کارشناسان و مسئولان آنان در بهزیستی تحویل داده شد، به‌صورت کلی قرار بر آن شد تا خود کارشناسان در سازمان بهزیستی استان اقدامات و برخوردهای لازم را صورت دهند.

آشنا بیان داشت: این کودکان همه بومی استان کهگیلویه و بویراحمد هستند، تمام کودکان و افراد متکدی غیر بومی توسط شهرداری جمع‌آوری و به پلیس اماکن تحویل داده شده است، ما تمام توان و اهتمام خود را جهت رفع این معضل بکار گرفته‌ایم مابقی زحمات به‌عهده سازمان بهزیستی ایتان خواهد بود که متولی اصلی این امر هستند.

پدیده کودکان کار، نه صرفاً یک مشکل اجتماعی، بلکه یک مساله چندوجهی است که حل آن نیازمند یک برنامه جامع و بلندمدت است. از یک سو، توانمندسازی اقتصادی خانواده‌ها، ایجاد فرصت‌های شغلی برای والدین و ارائه حمایت‌های آموزشی می‌تواند از گسترش این پدیده جلوگیری کند. از سوی دیگر، باید توجه داشت که حذف صرف کودکان از خیابان، بدون توجه به زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی، تنها به جابه‌جایی این مساله منجر خواهد شد.

در پایان، آنچه که در کهگیلویه و بویراحمد در حال انجام است، نشان‌دهنده تلاشی است برای یافتن راه‌حل‌هایی که نه تنها به کاهش تعداد کودکان کار بینجامد، بلکه به بهبود کیفیت زندگی آنان و خانواده‌هایشان کمک کند. مساله‌ای که بدون شک، نیازمند حمایت‌های گسترده‌تر اجتماعی و اقتصادی خواهد بود.

انتهای خبر/

اخبار مرتبط
نظر شما
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!