در زمانهای قدیم در بین عشایر و ساکنان استان کهگیلویه و بویراحمد سنتی مرسوم بود که وقتی مدتهای طولانی باران نمی‌بارید آن را به جا می آوردند .
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» هرگاه که کم بارانی رخ می داد در یک شب تمامی بچه ها و نوجوانان جمع می شدند دسته جمعی به در تک تک خانه ها می رفتند. با صدای بلند و هماهنگ می گفتند : یالا ، یالا بارونی (یا الله بارونی ) صاحب خانه بیرون می آمد به سر و روی آنها آب می پاشید.
بچه ها می گفتند : ( اَوُشَ دایی ، نونِشَ بِیِه )' آبش را دادی ، نانش را هم بده' و صاحب خانه به آنها مقداری آرد می داد.
وقتی در همه خانه ها را زدند و مراسم را تمام کردند بعد زنی می آمد آردهای جمع آوری شده را خمیر می کرد یکی از ریش سپید های آبادی یا همان زن سنگ ریزه ای را یواشکی و به صورت پنهان درون یکی از چونه های خمیر می گذاشت .
بعد چونه های خمیر را یکی یکی به بچه ها می داد . آنگاه بچه ها به ترتیب در حضور ریش سپید چونه های خمیر را بر سفره می گذاشتند. باز ریش سپید با دقت چونه ها را در دست می فشرد و روی سفره می گذاشت . تا چونه مورد نظر که حاوی سنگ ریزه بود به دستش برسد. فوری به صاحب چونه خمیر می گفت زود فرار کن.
اگر توانست فرار کند ، فرار می کرد و همه او را دنبال می کردند. وقتی او را می گرفتند . آرام به کمرش می زدند ، می گفتند : پَره مَشکُول سیاه ، بوی بارون وَش اییا. ( از تکه پاره ای مشکول یا مشک سیاه بوی باران می آید.)ریش سپید (پیرمرد) می آمد او را رها می کرد و می گفت : من ضامن او می شوم و امیدوارم که به زودی باران ببارد.
در ضمن اگر خانه ای به آنها آرد نمی داد، بچه ها می خواندند :
حُونی که خُشک خُشکه ، پِرش گی گَله مُشکِه .
'خانه ای که خسیس یا دست خشک است ، پر از فضله موش است '. ( منظور صاحب خانه خسیس است)
بیشتر عقاید ذکر شده در مناطق ساکن رواج داشت و نه در عشایر کوچ رو بعدها تا حدودی به آنها هم سرایت کرد. چون عشایر همیشه در حال حرکت ، تلاش و تامین معاش و مبارزه با طبیعت گستاخ و زورگویان بودند ، بنابراین فرصتی نبود.
یالایالابارونی(یا الله یا الله) آئینی مقدس و همیشه ماندگار در فرهنگ استان کهگیلویه و بویراحمد است که در ایامی که بارش باران کم بوده و محصولات کشاورزی مردم در معرض خطر باشند انجام می گیرد.
رییس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد گفته است که میانگین بارندگی‌های امسال تا روز دهم دی ماه استان تاکنون ۹۲.۳میلیمتر بوده که ۴۵ میلیمتر کمتر از مدت مشابه پارسال است.
ولی بهره مند میانگین بارش بلند مدت سالیانه در کهگیلویه و بویراحمد را ۵۸۹ میلیمتر اعلام کرد.
وی اعلام کرده است که میزان بارش بلند مدت سالیانه در ایستگاه یاسوج ۷۹۵،لنده ۷۷۳،سی سخت ۶۹۴،مارگون ۶۴۱،چرام ۵۵۴،دهدشت ۵۱۲،دوگنبدان ۴۴۲،لیکک ۴۱۲ و منطقه امامزاده جعفر ۴۴۹ میلیمتر ثبت شده است.
کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.
این استان با ۷۲۶ هزار نفر جمعیت یک درصد مساحت کشور را در اختیار دارد.